به گزارش الف، سخنگوی وزارت بهداشت توضیح داده است که در همین ۲۴ ساعت، دو هزار و ۶۳۷ بیمار جدید مبتلا به کووید ۱۹ در ایران شناسایي شده اند که هزار و ۴۵۵ مورد آنها در بیمارستان بستري شده‌اند.
به گفته سیماسادات لاری، «مجموع جان باختگان ناشی از این بیماری در ایران به ۱۱ هزار و ۹۳۱ نفر رسیده است. در حال حاضر سه هزار و ۲۷۰ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ نیز در وضعیت شدید این بیماری، تحت مراقبت ویژه بیمارستانی قرار دارند.»
همچنان ۱۹ استان ایران در شرایط قرمز و هشدار شیوع ویروس کرونا قرار گرفته‌اند که در این بین، استان‌های خوزستان، هرمزگان، بوشهر، کرمانشاه، کردستان، ایلام، آذربایجان های غربی و شرقی و خراسان رضوی در وضعیت قرمز و استان‌های تهران، اصفهان، مازندران، گلستان، البرز، کرمان، یزد، سیستان و بلوچستان، همدان، زنجان و اردبیل در وضعیت هشدار قرار دارند.
چرا دوباره به کانون بحرانی بازگشتیم؟
دلایل متعددی وجود دارد که موجب شده است دوباره به شرایط بحرانی کرونا، مشابه دوران اسفند 98 و فروردین 99 بازگردیم.
محمد شریفی مقدم، دبیرکل خانه پرستار در گفتگو با الف به همین عوامل اشاره می کند و می گوید: «بعد از اینکه موج ابتلا به کرونا در ایران فروکش کرد، مسئولان دولتی کلا محدودیت های کرونایی را رها کردند. همین رها کردن باعث شد که دوباره به همان نقطه بحرانی در ابتدای دوران کرونا برسیم. محدود نشدن ترددها و اجتماعات و همچنین آزاد بودن مسافرت های بین شهری، بحران کرونا را احیا کرد.»
او تاکید می کند: « مسئولان دولتی در ابتدای دوران کرونا، مدام از موثر بودن سیاست ها و برنامه هایشان سخن می گفتند و مدام اعلام می کردند که کنترل بحران کرونا در ایران، بسیار بهتر از اروپا بوده است. حالا در پنجمین ماه از بحران کرونا، آمار کشته های کرونا در ایتالیا تک رقمی شده، اما در کشور ما آمار فوتی های کرونا، سه رقمی شده است. اگر این شرایط بحرانی ادامه پیدا کند، کادر درمان نیز به فرسودگی و خستگی حاد می رسند.»
شریفی مقدم یادآور می شود: «هم اکنون با کمبود جدی نیروی پرستار برای مراقبت از بیماران مبتلا به کرونا نیز مواجه هستیم. حدود سه ماه قبل، دولت با استخدام چند هزار پرستار با قرارداد 89 روزه تلاش کرد که این کمبودها را برطرف کند، اما این سیاست هم شکست خورد. جدای از اینکه این قراردادهای کوتاه مدت، استثمارگونه و غیراخلاقی بود، نشان می داد که دولت برای کنترل بیماری کرونا، برنامه ریزی بلندمدت نیز ندارد. اگر دولت برای کنترل کرونا، برنامه ریزی طولانی مدت داشت، باید با این چند هزار پرستار، قرارداد طولانی مدت تری انعقاد می کرد. این پرستاران 89 روزه، بدون بیمه و مرخصی بودند و بعد از پایان قرارداد هم اخراج شدند. با توجه به اینکه یکی از مهم ترین مولفه های کنترل کرونا، توسعه مراقبت های پرستاری است، اما در کشور ما فکری به حال این قضیه نشده است. قطعا کمبود پرستار در ایران می تواند به افزایش میزان مرگ و میر در بین مبتلایان به کرونا منجر شود.»
آیا تعداد تخت های بیمارستانی کافی است؟
با توجه به افزایش چشمگیر بیماران مبتلا به کرونا که نیاز به بستری دارند، این سوال پیش می آید که آیا تخت بیمارستانی به اندازه کافی در اختیار داریم که بتوانیم به بیماران جدید، ارائه خدمات بدهیم؟
چند روز قبل، علیرضا زالی، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران هشدار داد: « شرایط جدیدی بر تهران حاکم شده است و ما شاهد افزایش بیماران بد حال هستیم. با ادامه روند کنونی و افزایش شمار مبتلایان به کرونا، قطعا با کمبود تخت بیمارستانی در تهران مواجه خواهیم شد.»
برخی دیگر از مسئولان استانی هم نسبت به کمبود تخت بیمارستانی در آینده نزدیک، هشدار داده اند. چند روز قبل هم سعید شاهرخی، استاندار همدان تاکید کرد: «با اوج گرفتن تعداد مبتلایان جدید به بیماری کرونا و افزایش تعداد بیمارن بستری در بیمارستان‌ها، ممکن است استان همدان تا آخر تیرماه با کمبود تخت بیمارستانی مواجه شود.»
در برخی مراکز درمانی نیز که دیگر جای خالی برای بستری شدن بیماران مبتلا به کرونا وجود ندارد. پیام طبرسی، مدیر بخش عفونی بیمارستان مسیح دانشوری هشدار می دهد: «در اغلب مراکز درمانی شهر تهران، تخت خالی برای بستری شدن بیماران کرونا وجود ندارد و ظرفیت بسیاری از بیمارستان های پذیرش کننده بیماران مبتلا به کرونا تکمیل شده است.»
از سوی دیگر، محمدرضا محبوب فر، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا هم هشدار می دهد که ظرفیت بیمارستان های استان اصفهان برای پذیرش بیماران مبتلا به کرونا، کامل شده است.
در اغلب استان های کشور نیز وضعیت مشابهی وجود دارد و ظرفیت تخت های بیمارستانی، تکمیل شده است. کارشناسان هشدار می دهند که اگر قرار باشد آمار مبتلایان به کرونا با همین شیب افزایش پیدا کند، کمبود جدی تخت های بیمارستانی، یک پدیده قطعی خواهد بود.
بیمارستان های خصوصی در مرز ورشکستگی
حدود یک ماه قبل، رفته رفته مجوز عمل های جراحی غیراورژانسی در بیمارستان های مختلف کشور صادر شد. با افزایش پرشمار مبتلایان به کرونا، چند روز قبل وزارت بهداشت دستور داد که دوباره عمل های «الکتیو» یا همان جراحی های غیراورژانسی متوقف شود تا همه ظرفیت تخت های بیمارستانی در اختیار بیماران مبتلا به کرونا قرار بگیرد.
بر اساس آمارها حدود 65 درصد درآمد بیمارستان های خصوصی از مسیر همین جراحی های غیراضطراری تامین می شود. حالا با تعلیق دوباره این جراحی ها باید انتظار داشت که چالش مالی بسیاری از بیمارستان های خصوصی به این زودی ها مرتفع نشود.
در دوران شیوع کرونا، آمار مراجعه مردم به مطب ها و بیمارستان های خصوصی نیز بسیار کاهش یافته است. خیلی ها از ترس ابتلا به کرونا، درمان های غیراورژانسی را به تعویق انداخته اند. همین دوران تعلیق و انتظار، اقتصاد مراکز درمانی در بخش خصوصی را به تاریک ترین دوران خود پرتاب کرده است. موج اخراج های گسترده کادر درمان و متناسب نبودن دخل و خرج مراکز خصوصی فعال در بخش درمان، بسیاری از بیمارستان های خصوصی را به مرز ورشکستگی رسانده است.
جدای از مسائل اقتصادی، کارشناسان درمانی تاکید دارند که تعویق طولانی مدت عمل های نیمه اضطراری، ضربه جدی به سلامت مردم می زند و تداوم این شرایط در بلندمدت به حاد شدن وضعیت برخی بیماران، منجر خواهد شد.
میوه طرح تحول سلامت
در طرح تحول سلامت و طی چهار سال اول اجرای آن، بیش از ۲۴ هزار تخت به تخت‌های بیمارستانی کشور اضافه شد. علی ماهر، معاون سابق فنی و برنامه‌ریزی معاونت درمان وزارت بهداشت تصریح می کند: «اگر این توسعه و افزایش تخت‌های بیمارستانی و بویژه تخت‌های ICU نبود، شاید ۵۰ درصد بیماران کرونا را از دست داده بودیم.»
دواقع می توان گفت با تمام انتقادهای جدی که به نحوه اجرای طرح تحول سلامت وجود دارد، اما از نگاهی منصفانه، افزایش تخت های بیمارستانی موجب نجات جان بسیاری از بیماران مبتلا به کرونا شده است. البته اگر همین روند افزایش ابتلا به کرونا تداوم داشته باشد، دور از انتظار نیست که تعداد تخت های بیمارستانی نتواند جوابگوی بیماران مبتلا به کرونا باشد.
