در دوران قاجاریه پس از اینکه آرامش نسبی در زمان پادشاهی فتحعلیشاه و ناصرالدین شاه قاجار برقرار شد، بستری برای تولید فرش های نفیس ایرانی مهیا گردید. در این عصر سیاحان اروپایی توجه تاجران و مردم اروپا و آمریکا را به فرش دستباف ایران جلب نمودند. در اواسط قرن 19 م/ 13 ق تحولی در تولید فرش دستباف در جهت تامین نیاز بازار جهانی رخ داد و شرکت های خارجی به سرمایه گذاری به تولید و تجارت فرش دستباف ایران علاقه مند شدند. در پی این تحولات بود که برخی از کشورهایی که در صنعت فرش دستباف دارای مزیت بودند به فکر توسعه این صنعت افتاده و به عرصه رقابت در تجارت بین المللی آن وارد شدند. این رقابت در بازار جهانی بعد از جهانی بین الملل اول شدت یافت و همواره تولید کنندگان بزرگ فرش در تصاحب بازارهای جهان بخصوص بازار اروپا و امریکا در رقابت با یکدیگر قرار داشتند. کشورهای چین، هندوستان و ترکیه از مهم ترین رقبای ایران بودند که در سال های پایانی دوره قاجاریه توانستند سهم خود از بازار بین المللی فرش را افزایش دهند. نظر به آغاز تجارت فرش دستباف و رقابت بین المللی آن در اواسط دوره قاجاریه و تحولات مهمی که در بازار فرش دنیا در این دوران رخ داد و از انجا که تاکنون بازار بین المللی فرش در دوران مذکور به صورت تخصصی و با پردختن به جزئیات مورد بررسی قرار نگرفته است، در این مقاله سعی شد با مراجعه به اسناد دست اول بجای مانده از دوره قاجاریه با استفاده از مرکز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه، مرکز اسناد کتابخانه ملی و منابع تاریخ اقتصادی این دوران، تجارت فرش ایران در دوره قاجاریه معرفی و وضعیت تجارت این کالا در بازار بین المللی آن مورد بررسی قرار گیرد.

?برخی از واژه‌ها برای رسیدن به معنی نوین خود در زبان انگلیسی راهی پرپیچ‌وخم پیموده‌اند. این واژها راه‌شان را از زبانی دیگر با معنایی متفاوت در پیش گرفتند و سرانجام در مقصدی دیگر ماندگار شدند. برای نمونه «مینیاتور» را در نظر بگیرید. «نیا»ی لاتینی آن نه به اندازه که به رنگ مربوط است.
?در دوران پیش از اختراع دستگاه چاپ، همه‌چیز دستی چاپ می‌شد. فرد ماده‌ای را که به رنگ آغشته شده بود بر سطح می‌فشرد و نشانی بر آن ایجاد می‌کرد. بیشتر مردم از رنگ‌دانه‌ سیاه استفاده می‌کردند؛ اما گاهی نیز سرخ به کار می‌رفت به‌ویژه برای عنوان‌ها، واک‌های درشت سرآغاز و طرح‌های تزیینی. نام لاتینی سرخ «مینیوم ^(۱)» بود که از شنگرف یا سرنج تهیه می‌شد. «مینیاره ^(۲)» فعلی در پیوند با مینیوم بود که معنی «رنگ کردن با مینیوم» را می‌داد.
?در زبان ایتالیایی آغازین ارتباط مینیاره با طراحی تزیینی بسیار تنگاتنگ بود. این ارتباط ناگسستنی معنی مینیاره را گسترده کرد تا سرانجام معنی «تزیین کردن نسخ» به خود گرفت. برپایه پژوهش‌های مجله طره و با استناد به فرهنگ وبستر نام‌‌واژه‌ برآمده از این فعل «مینیاتورا ^(۳)» بود که به هنر تذهیب اطلاق می‌شد. هنر تذهیب نقش و نگار دادن به نسخ خطی بود بدون در نظر گرفتن این‌که چه رنگی در آن به کار رفته باشد. تذهیب‌های نسخ خطی نگارگری یا تصویرسازی هم خوانده می‌شدند. این تذهیب‌ها در قیاس با دیگر انواع نقاشی کوچک بودند. در نتیجه مینیاتورا برای هر گونه چهره‌نگاری یا نقاشی کوچک‌اندازه‌ دیگر نیز به کار می‌رفت. سرانجام مینیاتورا به هر چیز بسیار کوچک اطلاق شد. در قرن‌ شانزدهم میلادی زبان انگلیسی این واژه را به شکل «مینیاتور» به وام گرفت.

?اینجا به خاک خفته هزار آرزوی پاک
?قالی یتیمان ارمنی چگونه بافته شد؟

?کشتار ارامنه از سال ۱۹۰۹ در آدانا به وسیله جنبش ترکان جوان آغاز شد و تا سال ۱۹۲۳ در نقاط مختلف ادامه یافت.  در این کشتار فقط حدود یک میلیون و پانصد هزار نفر در سال ۱۹۱۵ کشته شدند.

?به گزارش طره دکتر یاکوپ کونتسلر و همسرش، الیزابت که در بیمارستان خود درشهر اورفا به مداوای بیماران مشغول بودند، موفق شدند هشت هزار نفر را از میان هزاران کودک و نوجوان یتیم ارمنی جمع‌آوری و در مجتمع درمانی خود نگهداری کنند. آنان پس از تعطیل کردن بیمارستان خود در سال ۱۹۲۲، انبوه یتیمان را به سوریه (لبنان کنونی) منتقل کردند و در یتیم‌خانه‌‌شان اسکان دادند. سپس کونتسلر کارگاه‌های قالی‌بافی برای‌شان دایر کرد و با کمک هووهانس تاسچیان، استاد ارمنی قالی‌باف، به بیش از هزاروچهارصد دختر ارمنی فنون بافندگی، رنگرزی و نقش‌زنی را آموزش داد.

?در یکی از همین کارگاه‌ها چهارصد نفر از دختران ارمنی به پاس کمک‌های بی‌دریغ دولت امریکا در حمایت از یتیم‌خانه، در نوبت‌های شبانه‌روزی اقدام به بافت قالی‌ای کردند که قرار بود پس از اتمام به ملت امریکا تقدیم شود. آنان طی ده ماه کار مستمر ۲۶۶۴۰۴۴ بار گره بر تارهای قالی زدند تا نقش‌هایی از گل و گیاه و حیوانات خیالی باغ عدن را بر پود آن بیافرینند. 

?قالی دست‌باف غزیر، که بعدها به قالی یتیمان ارمنی معروف شد، طی ماه‌ها کار نوبتی دختران یتیم‌خانه کونتسلر در سال‌های ۱۹۲۴ و ۱۹۲۵ بافته شد و در پایان سال ۱۹۲۵ به امریکا فرستاده شد تا به کلوین کولیج، سی‌امین رئیس جمهور امریکا، اهدا شود.

فرش‌های شرقی در فیلم‌های غربی

نشسته‌ای و کاملاً در جهان فیلم فرورفته‌ای؛ اما ناگهان در صحنه‌ای از فیلم فرشی قدیمی با نقشه‌ای کمیاب توجه‌ات را جلب می‌کند و ذهنت از داستان فیلم پر می‌کشد روی فرشِ فیلم و در خیالت داستان فرشی را می‌پروری که از روستایی دورافتاده سر از هالیوود در آورده است. بله؛ همه دوستداران فرش دست‌باف از دیدن فرش‌هایی که در فیلم‌های سینمایی به‌عنوان دکور و وسایل صحنه استفاده شده است، هیجان زده می‌شوند. در این یادداشت برخی از فیلم‌هایی را گزینش کرده‌ایم که خودمان بیشتر دوست داشته‌ایم:

هری پاتر
صحنه‌به‌صحنه فیلم جلو می‌رود و غرق در دنیای جادوی هری پاتر به همراه بهترین دوستانش، رون ویزلی و هرمیون گرنجر، در مدرسه علوم و فنون جادوگری هاگوارتز می‌شویم. مدرسه شبیه به دانشگاه‌های بزرگ بریتانیا مانند آکسفورد ساخته ‌شده است. هری در یک خوابگاه زندگی می‌کند که همانند خوابگاه دانشگاه آکسفورد تالاری عمومی دارد. دانش‌آموزان هر ساعت از روز می‌توانند در این تالار گرد هم ‌آیند. قالی در بیشتر صحنه‌های تالار عمومی گریفین‌دور حضور دارد. کف تالار با قالی بزرگ بیجار پوشیده شده است که نقش هرشنگ (خرچنگ) با زمینه آبی درخشان دارد. فرش آنتیک سلطان‌آباد در کنار تاپستری‌ها بر دیوار تالار آویزان است. تعداد کمی از اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها که اینک در دوران میان‌سالی به سر می‌برند از قالی‌های شرقی در اتاق‌های دانشگاه‌ها خاطره دارند. این قالی‌ها در میان یک نسل قبل‌تر از آنان نیز کمتر رایج بود. فرش آنتیک سلطان‌آباد، تاپستری‌ها و دیگر تزیینات اتاق همگی حس کتابخانه را به ما می‌دهد.

نقطه کور
محو تماشای بازی ساندرا بولاک در نقش لی آن‌توهی شده‌ایم. طراحی داخلی و باذوق در شهر ممفیس. او زنی پراستقامت و مستقل است. در یکی از صحنه‌ها فرش آنتیک اوشاک خودنمایی می‌کند. فرشی که لی آن‌توهی بر سر قیمت آن با یکی از مشتریانش قاطعانه حرف می‌زند.

دانتون ابی
در کاخ یورک‌شایر همراه با خانواده اشرافی کرالی و خدمتکارانشان وقایع تاریخی-اجتماعی مهم جامعه انگلستان را مرور می‌کنیم. همچنین از طراحی دکور طراحان خوش‌ذوق این مجموعه نیز لذت می‌بریم. تالار مشهور خانه با دکور گوتیک، آتشدان عظیم و سقف بی‌کرانش قلب تیول‌داری است. فرشی بسیار بزرگ در کف این اتاق وجود دارد. زمینه‌ قرمز توت‌فرنگی‌فام هوسناک این فرش با سبز چمنزار حاشیه‌ها هم‌نشین شده است. طرز و روال تاریخی جاکوبین و الیزابتن (به ترتیب عهد جیمز اول و عهد الیزابت اول) از خلال صحنه‌پردازی این نمایش جاودانه شده‌اند که در آن‌ها گرایش به فرش‌های آنتیک رنگین بافت هندوستان با طرح‌هایی به‌شدت شیوه‌گرا است. همچنین قالی‌های بزرگ ایرانی آنتیک با اسلیمی‌های درشت که به هر اتاق جلوه‌ای ویژه می‌بخشند. طراحان این مجموعه فرش جالب آبوسون را نیز برای دکور سریال دانتون ابی انتخاب کرده‌اند. فرشی که زینت خانه‌های خانواده‌های اشرافی در انگلستان در اوایل قرن بیستم بود. دیوارپوش‌های چرمی از سده هفدهم اسپانیا و فرش‌های ظریف آبوسون و پرده‌نگار‌های کلاسیک اروپایی که جملگی بازگشتی سنجیده و تدریجی در زمان را به رخ می‌کشند.

لبوفسکی بزرگ
فیلم برادران کوئن همه چیز دارد. از دزدی و آدم‌ربایی تا بولینگ و رقص و آواز. همه آن‌ها تصویری از زندگی سرخوشانه جف لبوفسکی است. جف لبوسفکی معروف به دود است. عده‌ای جنایتکار او را با جفری لبوفسکی میلیونر اشتباه می‌گیرند. آنان دود را به سختی کتک می‌زنند و روی قالیچه‌اش ادرار می‌کنند. این قالیچه تنها دارایی جف است. قالیچه‌ای که دیگر بخش ثابتی از اتاق شده است. او برای گرفتن غرامت نزد هم‌نام خودش می‌رود. اما او با جف برخورد بدی می‌کند. در این فیلم برداران کوئن گویا یک قالیچه منشا تمام هرج‌ومرج‌ها است.

^{با توجه به افزایش روز افزون قیمت فرش های گوناگون اکثرا افراد تمایل دارند فرش های کهنه خود را ترمیم کنند}

^{این کار را ما برای شما به نحوی انجام می دهیم که فرش شما با روز اول فرقی نداشته باشد}

^{آنهم با قیمت های پایین و شگفت انگیز}

^{تعریف کیفیت رفوع کاری ما را می توانید از مشتریان قبلی ما بپرسید}

^{قالیشویی آرکا (اصل تهران سابق) با امکان ارائه خدمات قالیشویی در سراسر شهر بزرگ تهران به صورت شبانه روزی و 24 ساعته در خدمت شما عزیزان می باشد . ما در روزهای تعطیل سال هم حتی به شما سرویس می دهیم آنهم با قیمت های استثنایی در کنار کیفیت شستشوی مطلوب .}

^{تلفن نمایندگی های قالیشویی آرکا (اصل تهران سابق) در مناطق پنجگانه شهر :}

^{شمال تهران : 22475637}

^{غرب تهران : 44273827}

^{مرکز تهران : 88216075}

^{شرق تهران : 77900891}

^{جنوب تهران : 66530881}

^{تنها یک تماس برای بهره مندی از سرویس های ما کافیست .}

^{تخفیف ویژه :}

^{مجموعه ما برای عزیزانی که از طریق سایت با ما آشنا می شوند تخفیف ویژه ای در نظر دارد ؛ بدین منظور تنها کافی است در زمان تماس این موضوع را متذکر شوید تا از تخفیفات ما بهره مند شوید}

^{پیش می آید که افراد به منظور صرفه جویی در هزینه های خود و خانواده اقدام به شستن فرش های خود به روش سنتی می نمایند اما آیا این کار درست است ؟}

^{پاسخ کاملا واضح است ، خیر !}

^{هنگامی که شما فرش را توسط شوینده ای مثل پودرهای مختلف می شویید همیشه مقداری از آن داخل فرش باقی می ماند حتی با شستشوهای متعدد و این به مرور زمان باعث پوسیدگی در ساختار فرش شما می گردد . ولی همین جا تمام نمی شود شما برای خشک کردن فرش را لوله می کنید و یا از یک سطح بلند آویزان می نمایید و این تابش مستقیم باعث سوختن ریشه های با ارزش فرش می شود .}

^{هزینه یک بار قالیشویی اصلا به اندازه این خسارتی که به فرش شما وارد می شود نخواهد بود .}

^{اگر نیاز به شستشوی فرش دارید همین حالا با قالیشویی آرکا (اصل تهران سابق) تماس بگیرید}