گاهی پیش می‌آید که فرش پس از شستن به علت لول شدن دچار چین و چروک و برجستگی می شود در این صورت از خدمات اتوکشی قالی استفاده می شود.

فرش در قالیشویی پس از گذراندن مراحلی مانند:

۱- خاک گیری فرش

۲- خیس کردن

۳- افزودن مواد شوینده قالیشویی

۴- فرچه زنی

۵- آبگیری

۶- خشک کردن

با دستگاه اتو مخصوص، اتو کشی میشود.

پس از شستشو غلتک چرخانی در جهت خواب فرش از روی آن حرکت می کند.

در این روش اتو کشی مکانیزه توسط غلطک سنگینی که حرارت ملایمی دارد انجام می شود.

اتو کشی فرش چروک های آن را از بین می‌برد و باعث دوام بیشتر و جلوه آن می‌شود.

دستگاه اتو کشی فرش در قالیشویی

ما در کارخانه قالی شویی مجهز خود برای اتو کردن فرش از دستگاه پرزگیر و اتو استفاده می کنیم.

اتو پرس مکانیزه از جمله خدمات اتوماتیک قالیشویی ما می باشد.

اتو کشی فرش معمولاً بعد از شستشو و خشک کردن ۹۰ درصدی فرش انجام میشود.

اقدامات لازم در عملیات اتو کشی فرش:

•  ورود فرش ها به دستگاه اتو مکانیزه در جهت خواب فرش
•  پرزگیری اتوماتیک فرش ها توسط برس های نرم
•  اتوکشی مکانیزه قالی با غلطک ۲ تنی با حرارت ملایم استاندارد
•  خارج شدن قالی از دستگاه و لول شدن اتوماتیک

آیا اتو کشی فرش ضرر دارد؟

امروزه با پیشرفت فناوری آبگیرهای لوله‌ای و سرعت زیاد چرخش لوله و فرش تمام آب و کف سطح فرش خارج شده و در نهایت به مرحله اتو کشی فرش می‌رسیم.

عمل اتو کشی در پشت فرش به منظور یکدست کردن و قرار گرفتن گراف سر جای خودش انجام می گیرد.

اتوکشی فرش نه تنها ضرر ندارد بلکه باعث از بین رفتن پرز و همسطح نمودن تار و پود آن می گردد.

پس از عبور فرش از غلتک و اتوکشی فرش لول شده از دستگاه قالیشویی خارج می شود و در نهایت فرش آبگیری شده به صورت لول و کاور برای حمل آماده می شود.

استفاده از متد پارچه مرطوب و اتو نیز برای کناره های لول شده قالی کاربردی است.

اما اگر اتو زیادی داغ شود ممکن است به الیاف فرش آسیب برساند و به همین دلیل برای اتوکشی در رفع کیسی و چین و چروک، قالیشویی پیشنهاد می شود.

اتوکشی برای چه فرشهای توصیه می‌شود ؟

معمولاً فرش‌های نو نیاز به اتو کشیدن دارند و همانطور فرش هایی که پس از ترمیم پشم‌های آن باز شده است.

فرش هایی که پس از شستشو دچار تنش ها، برجستگی ها و چین های ناجور میباشد نیز نیاز به اتوکشی دارند.

و این عملیات در تمامی فرشهای ماشینی و دستباف کاربردی است.

و در قالی هایی که دارای پیچ خوردگی لبه فرش می باشند اتوکشی سبب عمر بیشتر و زیبایی فرش خواهد شد.

از آنجایی که فرش های کناره ماشینی در فضا های مانند آشپزخانه ها، گوشه های منزل، راهروها، راه پله ها یا فضاهای ورودی قرار می گیرند همواره در معرض آلودگی، خاک گرفتگی، لکه و کثیف شدن می باشند. بنابراین توصیه می گردد علاوه بر جاروبرقی کشیدن صحیح متناوب در طول هفته به صورت دوره ای نیز مورد شستشو قرار گیرند. علاوه بر مسئله نظافت و تمیزی رعایت نمودن اصول بهداشتی در خصوص فرش های ماشینی کناره بسیار مهم است. فرش کناره ای که در آشپزخانه قرار گرفته همواره در معرض ریختن انواع لکه ها اعم از روغنی و پروتئینی است بنابراین بسیار مهم است که قبل از اقدام به شستشوی فرش ماشینی، لکه برداری با توجه به نوع لکه، انجام گیرد.

چنانچه فضای مناسب جهت شستشو و خشک نمودن فرش را دارید می توانید در منزل به صورت سنتی و دستی به شستشوی کناره ماشینی خود بپردازید. فرش های کناره را حتما با آب ولرم شسته و کاملا آبکشی نمایید.

کناره ماشینی چیست و چه ابعادی دارد؟

فرش های ماشینی سایز و اندازه های مختلفی دارند از چهار متری تا دوازده متری که طول و عرض هر متراژ به صورت استاندارد تعریف شده است. اما در میان، چشممان به فرش یا قالی های کوچکی افتاده که در فضاهای کوچک مانند راهروها یا گوشه های بی استفاده از فضای منزل، افتاده است. فرش های ماشینی که طول تقریبا بلند و عرض کوچکتری دارند را دارند اصطلاحا فرش های کناره ماشینی گویند.

فرش های ماشینی سایز کناره معمولا عرض یک یا یک ونیم متر دارند ولی طول های آنها دو متر، سه متر و چهار متر متفاوت است. در گذشته که بیشتر خانوده های تمایل به فرش کردن تمام مساحت خانه خود را داشتند این فرش ها کاربرد فراوانی داشتند، هر چند امروزه نیز برای تکمیل دکوراسیون و زیبایی منزل، هم چنان از فرش های کناره ماشینی استفاده می نمایند. فرش های کناره ماشینی در طرح های مدرن و سنتی در بازار وجود دارند و مشتریان با توجه به ابعاد درخواستی و سلیقه خود به خرید آنها می پردازند. فرش های کناره معمولا برای پر کردن فضاهای خالی استفاده می شوند.

از فرش های کناره ماشینی می توان برای فرش کردن آشپزخانه، راهروها، راه پله ها، فضای جلوی درب منزل و … می توان استفاده نمود.

فرش های کناره فرش هایی جذاب و چشمگیری هستند و در تکمیل دکوراسیون و زیبایی منزل، نقش نهایی را بازی نمایند.

تفاوت شستشوی کناره ماشینی با فرش ها

اصول شستشوی فرش ماشینی در منزل در خصوص شستشوی کناره ماشینی با سایز های استاندارد فرق چندانی ندارد. اما از آنجایی که سایز فرش های کناره خیلی کمتر از فرش های ماشینی استاندارد است شستشوی آنها به نسبت راحت تر و سریع تر می باشد. سایز کوچک این فرش ها از سنگینی بیش از اندازه این فرش ها هنگام آبکشی جلوگیری می نماید و سبب زودتر خشک شدن آنها می گردد. علاوه بر این شما می توانید ازخدمات قالیشویی، قالیشویی های معتبر جهت شستشوی کناره ماشینی موجود در منزلتان استفاده نمایید.

ماست

چند قاشق ماست کم چرب را روی لکه جوهر حاصل از خودنویس و خودکار بریزید با این عملیات جوهرها توسط ماست جذب می شوند و فرش عاری از لکه و تمیز می گردد؛ سپس ماست های آغشته به رنگ جوهر را از روی فرش بردارید و در آخر توسط یک حوله تمیز و کمی آب باقی مانده ماست را از روی فرش تمیز کنید.
گاهی لازم است این کار را چندین مرتبه تکرار کنید.
اسپری مو

ابتدا مقداری اسپری مو روی لکه بپاشید و سریع یک دستمال حوله ای را جهت جذب لکه ی خیس شده روی آن قرار دهید.
با این کار لکه جوهر از روی فرش به آسانی پاک می‌شود و در آخر باقیمانده اسپری مو را توسط یک حوله تمیز و آب ولرم از روی فرش پاک کنید.
مواد شوینده ی ملایم

استفاده از شامپو بچه یک راه حل جهت زدودن لکه جوهر از فرش در مواقعی می‌باشد که روش‌های قبلی تاثیرگذار نباشند.
اگر لکه هنوز مرطوب است چند دستمال حوله ای را روی لکه بیندازید تا لکه جوهر را به خود جذب کند سپس مقداری از شامپو بچه را مستقیماً روی لکه بریزید و مقداری آب ولرم روی آن اسپری کنید؛ در ادامه توسط یک پارچه تمیز از قسمت خارجی لکه به سمت داخل بکشید و باز رطوبت آن را با دستمال حوله ای بگیرید بعد از تکرار این اقدامات لکه به طور کامل تمیز می گردد.

با لکه جوهر قدیمی روی فرش چه کنیم؟

جهت از بین بردن لکه جوهر از روی فرش‌های دستباف هرگز از پاک کننده های صنعتی مانند الکل و استون استفاده نکنید.
هر چه جوهر خشک تر شود پاک کردن آن دشوار خواهد بود.
گاهی مطالعه راهنمای درج شده در پشت فرش می‌تواند در انتخاب روش پاک کردن لکه جوهر به شما کمک کند.
و اما اگر لکه جوهر روی فرش قدیمی باشد می بایست محلولی متشکل از یک قاشق غذاخوری سرکه، یک قاشق غذاخوری مایع ظرفشویی و یک فنجان آب گرم درست کنید و یک دستمال تمیز آغشته به این محلول را روی لکه جوهر بکشید تا محلول جذب فرش گردد؛ سپس توسط یک پارچه تمیز دیگر که با آب سرد مرطوب شده است محل لکه را تمیز و سپس خشک نمایید.

نحوه تمیز کردن بخش‌های چوبی مبلمان مبل‌های استیل و مبل‌های راحتی با دسته‌های چوبی زیبایی خاصی به فضای منزل می‌بخشند. اما این مبل‌ها نیز پس از گذشت مدتی و در اثر استفاده و نفوذ گردوخاک جلوه اولیه خود را از دست می‌دهند و به شستشوی مبل نیاز پیدا می‌کنند. در این مقاله راهکارهایی برای تمیز کردن بخش‌های چوبی مبلمان ارائه می‌کنیم تا آنها را همیشه تمیز و درخشان ببینید.

استفاده از وسایل چوبی به دلیل دوام زیاد و زیبایی طبیعی همواره مورد استقبال افراد مختلف قرار گرفته است. اگر می‌خواهید وسایل چوبی منزلتان عمر مفید و طولانی داشته باشند آنها را در معرض نور خورشید و رطوبت قرار ندهید تا جلوه خود را از دست ندهند. نگهداری صحیح از وسایل چوبی باعث می‌شود دیرتر نیاز به تمیز کردن و برق‌انداختن داشته باشند.
گردگیری بخش‌های چوبی مبلمان

برای تمیز کردن بخش‌های چوبی مبلمان ابتدا آنها را به وسیله یک پارچه نرم یا ماهوت پاک‌کن گردگیری کنید. هرگز از پارچه زبر برای گردگیری مبلمان استفاده نکنید زیرا سطح چوب را خراش می‌دهد.

برای گردگیری بخش‌های چوبی مبلمان استیل که دارای تراش‌های ظریف است از یک مسواک نرم استفاده کنید. با کمک مسواک گردوغبار موجود در درزهای چوب را به خوبی تمیز کنید و آن را برای مرحله بعد آماده کنید.

قبل از استفاده از محلول‌های تمیزکننده چوب یا روغن‌های گیاهی حتما نوع چوب مبلمان خود را مشخص کنید تا ماده‌ای که قصد استفاده از آن را دارید به چوب مبلمان آسیب وارد نکند.

اگر روی بخش چوبی لکه‌ای ایجاد شده است آن را به کمک یک اسفنج مرطوب پاک کنید. توجه داشته باشید اسفنج خیس نباشد زیرا در این صورت چوب مبلمان آسیب می‌بیند.

ممکن است تکه‌ای کاغذ یا برچسب به بخش چوبی مبلمان چسبیده باشد. برای جدا کردن آن هرگز از وسایل تیز مانند چاقو یا تیغ استفاده نکنید زیرا در این صورت به چوب آسیب خواهد رساند. چند قطره از روغن‌های مایع را روی کاغذ بریزید و اجازه دهید کاغذ نرم شود سپس یک تکه پارچه را با فشار ملایم روی آن بکشید تا کاغذ به طور کامل از روی چوب جدا شود. استفاده از سرکه نیز کار مشابهی انجام می‌دهد و به‌سادگی برچسب را از روی چوب پاک می‌کند.
تمیزکننده‌های طبیعی بخش‌های چوبی مبلمان

روغن نارگیل و آبلیمو: مخلوط آبلیمو و روغن نارگیل بخش‌های چوبی مبلمان را تمیز و درخشان می‌کند. کمی از این محلول را که به خوبی با یکدیگر مخلوط شده با استفاده از یک پارچه نرم روی چوب بکشید و آن را مالش دهید تا به خوبی جذب چوب شود. سپس با یک دستمال خشک مجددا آن بخش‌ها را دستمال بکشید تا روغن اضافی جذب دستمال شود. با این کار مبلمان شما مثل روز اول می‌درخشد.

روغن زیتون و آب پرتقال: اسید سیتریک موجود در آب پرتقال یک ضدعفونی‌کننده طبیعی برای از بین بردن آلودگی‌ها و میکروب‌ها محسوب می‌شود. برای تهیه این محلول تمیزکننده یک فنجان روغن زیتون را با آب یک عدد پرتقال در یک ظرف دربسته به خوبی مخلوط کنید و اجازه دهید یک روز بماند. سپس بخش‌های چوبی مبلمان را به کمک یک دستمال نرم به این محلول آغشته کنید. پس از آن با یک دستمال خشک دوباره مبلمان را تمیز کنید. پس از استفاده از این محلول بوی مطبوع پرتقال نیز در منزلتان می‌پیچد.

اگر چوب مبلمان پولیش شده است می‌توانید از محلول‌های مخصوص پولیش یا پارافین برای برق‌انداختن آن استفاده کنید. استفاده از پارافین برای وسایل چوبی دو بار در طول سال توصیه می‌شود. پارافین خراش‌های چوب را به خوبی می‌پوشاند و آن را مانند روز اول صاف و براق می‌کند. محلول مخصوص پولیش را می‌توان سالی سه تا چهار بار استفاده کرد.

به خاطر داشته باشید هنگام تمیز کردن و برق انداختن وسایل چوبی و بخش‌های چوبی مبلمان حتما از دستکش پارچه‌ای استفاده کنید تا اثر انگشتتان روی چوب باقی نماند.

در سال‌های اخیر افراد زیادی از پرده زبرا استقبال کرده‌اند و آن را برای اتاق خواب و آشپزخانه منزل خریداری می‌کنند. پرده‌های زبرا تنوع زیادی در طرح و رنگ دارند و نور ورودی به منزل را به خوبی تنظیم می‌کنند. طبیعی است که این پرده‌ها نیز پس از مدتی کثیف می‌شوند. برای شستشوی پرده زبرا در منزل باید به نکاتی توجه کرد که در این مقاله به آنها می‌پردازیم.

پرده زبرا ترکیبی از پرده شید رول و پرده کرکره است و به صورت راه راه با تور و پارچه طراحی و تولید می‌شود. پرده‌های زبرا در طرح و رنگ بسیار متنوع هستند و برای دکوراسیون داخلی بسیاری از فضاها به کار می‌روند.

با استفاده از پرده زبرا که به صورت دو لایه موازی بر روی هم قرار گرفته، می‌توان میزان نور ورودی به فضا را از ۱۰ تا ۵۰ درصد تنظیم کرد. پرده‌های زبرا دوام بالایی دارند و خیلی آسان و سریع نصب می‌شوند.
مراحل شستشوی پرده‌ زبرا

پرده‌های زبرا هم پس از گذشت مدتی گردوغبار را به خود جذب می‌کنند و کثیف می‌شوند. شستن این پرده‌ها به دلیل مدل متفاوت آن و دولایه بودنش با بقیه پرده‌ها کمی فرق دارد. بهتر است در فواصل زمانی کم مثلا هر هفته یا هر دو هفته یک‌بار با استفاده از دستمال نخی مرطوب گردوغبار را از سطح پرده پاک کنید. هرگز از دستمال خیس برای تمیز کردن پرده زبرا استفاده نکنید زیرا باعث لکه شدن آن خواهد شد.

تمیز کردن پرده‌های زبرا باعث می‌شود گردوخاک و آلودگی در آنها تجمع پیدا نکند و از بروز حساسیت در افراد جلوگیری می‌کند.

پس از بین بردن گردوغبار می‌توانید از بخارشوی یا با استفاده از محلول آب و شامپو فرش پرده زبرا را به طور کامل تمیز کنید. اگر از بخارشوی استفاده می‌کنید آن را از بالا به پایین روی پرده بکشید. بخارشوی را با فاصله از پرده بگیرید تا از خیس شدن پرده زبرا جلوگیری کنید.

شستشوی کامل پرده‌های زبرا باید حداقل در هر فصل انجام شود تا از تجمع آلودگی و گردوغبار در آن و همچنین در میان لایه‌ها جلوگیری کند. اما قبل از شستن حتما از جنس پرده‌ها مطمئن شوید. بعضی پرده‌های زبرا قابلیت شستشو با آب را ندارند و در تماس با آب آسیب می‌بینند.

برای شستشوی پرده زبرا در منزل ابتدا پرده را به طور کامل تا پایین بکشید سپس آن را از پایه‌های نگه‌دارنده باز کرده و روی یک سطح صاف قرار دهید. در مرحله بعد با استفاده از جاروبرقی و سر برسی آن گردوغبار را به طور کامل از سطح پرده بگیرید.

سپس پرده را با آب خیس کنید تا مابقی گردوغباری که به بافت پرده نفوذ کرده از آن خارج شود. پس از آن مقداری از یک شوینده ملایم نظیر شامپو فرش را در مقداری آب حل کنید و آن را به کمک یک اسفنج به روی سطح پرده بکشید. کف حاصل پرده را تمیز خواهد کرد. در آخر پرده را با فشار ملایم آب، آبکشی کنید و آن را از جایی آویزان کنید تا آب اضافی آن کاملا خارج شود. حالا پرده مرطوب را در محل خود نصب کنید تا در معرض جریان هوا خشک شود. با این کار از چروک شدن آن جلوگیری می‌کنید.

ممکن است در حمام وان داشته باشید. در این صورت می‌توانید وان حمام را از آب پر کنید و مقداری شوینده داخل آن ریخته و پرده را در آن خیس کنید. سپس با استفاده از اسفنج یا برس نرم پرده را بشویید و آبکشی کنید و پس از خارج شدن آب اضافی آن را نصب کنید.

حتما از شوینده‌های غیر اسیدی و بدون آنزیم برای شستن پرده زبرا استفاده کنید زیرا بافت تور و پارچه این نوع پرده بسیار حساس است و اگر شوینده قوی برای شستن آن استفاده شود به بافت آن آسیب می‌رساند و جلوه اولیه‌اش را از دست خواهد داد.

نحوه شستشوی ملبمان با بخار شوی مبلمان هر خانه‌ای پس از مدتی استفاده و در اثر رفت‌وآمد یا ریختن مواد غذایی روی آن کثیف و لک می‌شود. برای اطمینان خاطر می‌توان شستشوی مبل را به خدمات مبل‌شویی سپرد تا آسیبی به آن نرسد اما اگر تصمیم گرفتید مبلمان خود در منزل تمیز کنید راه‌های خانگی مطمئنی برای این کار وجود دارد. شستشوی مبلمان با بخارشوی یکی از بهترین راه‌هاست.

اگر می‌خواهید مبلمان شما زود کثیف نشود هفته‌ای یک‌بار سطح آن را جاروبرقی بکشید تا گردوغبار به بافت پارچه نفوذ نکند و به مرور زمان باعث کثیف شدن مبلمان نشود. اما برای تمیز کردن مبلمان در منزل بهتر است ماهی یک‌بار از دستگاه بخارشوی استفاده کنید تا کثیفی و لکه‌ها را از روی سطح مبلمان تمیز کنید و از کهنه شدن لکه‌ها جلوگیری کنید.
مراحل شستشوی مبلمان با بخارشوی

ابتدا سطح مبلمان را با استفاده از جاروبرقی تمیز کنید. گوشه‌ها و درزهای مبل را با استفاده از سری مخصوص به خوبی جارو بکشید تا گردوغبار و ذرات ریز آشغال یا موی حیوانات به طور کامل تمیز شود. اگر این آلودگی‌ها از روی مبلمان پاک نشود استفاده از بخارشوی نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.

پس از جاروی سطح مبلمان، لکه‌های موجود را بررسی کنید و با استفاده از پاک‌کننده مناسب لکه را تمیز کنید. برای آگاهی از نحوه تمیز کردن لکه‌های مختلف مقاله «نکات کلیدی برای تمیز کردن مبلمان در منزل»را بخوانید.

قبل از استفاده از بخارشوی اطلاعات برچسب مبلتان را بررسی کنید تا روش تمیز کردن مناسبی را برای مبلمان خود انتخاب کنید. برای مثال اگر بر روی برچسب مبلمان X آمده است نشان می‌دهد آب به پارچه مبلمان آسیب می‌زند و نباید از بخارشوی برای تمیز کردن آن استفاده کرد.
آماده کردن دستگاه بخارشوی

آب و پاک‌کننده مناسب را داخل محفظه دستگاه بخارشوی بریزید. ممکن است تنها با آب و بدون مواد شوینده کار کنید. این مرحله را طبق دستورالعملی که برای دستگاه بخارشوی شما در نظر گرفته شده انجام دهید. هیچ‌وقت آب را به اندازه ظرفیت کامل دستگاه پر نکنید. همچنین از سری مناسب برای شستشوی مبل استفاده کنید تا به پارچه مبلمان آسیب نرسد.

اگر مبلمان شما دارای کوسن یا بالشت‌های جداشدنی است ابتدا آنها را تمیز کنید و اجازه دهید خشک شوند. سپس بدنه مبلمان را با استفاده از بخارشوی تمیز کنید. اگر جایی از آن دارای لکه است یا آلودگی در آن نفوذ کرده چندبار این کار را تکرار کنید تا کاملا تمیز شود. اما مواظب باشید آب زیاد به داخل پارچه مبلمان نفوذ نکند.

پس از اینکه همه جای مبلمان را با استفاده از بخارشوی تمیز کردید اجازه دهید به طور کامل خشک شود و در این فاصله از آن استفاده نکنید. با استفاده از پنکه، سشوار یا باز کردن پنجره و قرار دادن مبلمان در معرض جریان هوا می‌توان فرآیند خشک شدن مبلمان را تسریع کرد.

اگر پس از خشک شدن مبلمان متوجه شدید لکه‌هایی روی سطح مبلمان وجود دارد با استفاده از چند روش می‌توانید آن‌ها را تمیز کنید.

صابون یکی از بهترین شوینده‌ها برای پاک کردن لکه از روی پارچه مبلمان است. صابون را در مقداری آب قرار دهید و کف حاصل از آن را با استفاده از اسفنج روی لکه بکشید تا تمیز شود. سپس یک دستمال نرم و مرطوب را روی محل لکه بکشید تا ردی از صابون باقی نماند.

برای تمیز کردن لکه چربی می‌توانید پارچه‌ای را به سرکه سفید یا سرکه سیب آغشته کرده و آن را به آرامی روی لکه بکشید تا چربی حل شود و از روی پارچه مبلمان پاک شود.

اگر محلول‌های خانگی در تمیز کردن لکه‌ها موثر نبودند از لکه‌بر استفاده کنید اما قبل از استفاده از آن مقداری از لکه‌بر را روی قسمتی از مبلمان که در معرض دید نیست امتحان کنید تا مطمئن شوید که به پارچه مبلمان آسیبی وارد نمی‌کند.

با این حال ممکن است شستشوی مبلمان با بخارشوی در منزل شما را دچار مشکل کند. بهتر است برای این کار از خدمات مبل‌شویی در محل استفاده کنید تا مبلتان مانند روز اول شود!

انواع فرش‌های دستباف ازنظر متریال

نحوه شستشوی فرش دستباف فرش‌ها را می‌توان بر اساس متریالی که از آن بافته می‌شوند تقسیم‌بندی کرد. فرش‌های دستباف انواع مختلفی دارند و به‌صورت کلی می‌توان گفت که این نوع فرش‌ها از:
1. ابریشم
2. پشم
بافته می‌شوند.

از انواع مختلف فرش‌های ابریشمی دستباف می‌توان به فرش
1. تمام ابریشم
2. گل‌ابریشم
3. کف ابریشم
اشاره کرد. در بافت این فرش‌ها از نخ ابریشم استفاده می‌شود.

اما فرش‌های پشمی از پشم برای تار و پود و نخ پنبه برای پرزها به‌عنوان اصلی‌ترین متریال استفاده شده است.
همچنین نوع دیگری از فرش‌های دستباف با نام فرش سوف وجود دارند که زمینه آن‌ها از پود ضخیم و نازک تشکیل شده و نقش گل و بوته‌ها در این نوع فرش به‌صورت پرز دار است.

۵ روش درخشان کننده در شستن پرده توری و حریر

چگونه فرش خود را رفو کنیم؟ رفوگری فرش یا همان رفو کردن فرش هنر و مهارتی است که پس از هنر قالی‌بافی ایجاد شده است. عامل ایجاد آن نیز نیازی بوده است که در رابطه با ترمیم و اصلاح انواع آسیب‌دیدگی‌های فرش و قالی به وجود آمده است. طبیعی است که هر فرش و قالی ممکن است در معرض فساد و آسیب‌دیدگی قرار داشته باشد و با گذشت زمان به‌تدریج دچار آسیب‌ها و لطمه‌هایی شود. در نتیجه تا زمانی که استفاده از فرش و قالی در زندگی ما مطرح است هنر و مهارت رفو کردن فرش نیز همچنان به حیات خود ادامه خواهد داد.

در واقع می‌توان گفت هنر رفوگری فرش مکمل هنر فرش‌بافی و قالی‌بافی است.

رفوگری فرش کاری است که معمولا برای انجام آن نیاز به داشتن تجربه و مهارت خاصی وجود دارد.

اشخاصی که اقدام به رفوگری فرش‌های آسیب‌دیده می‌کنند می‌بایست سابقه طولانی در زمینه بافت فرش، رنگرزی، شناخت رنگ‌های فرش و مواد اولیه فرش داشته باشند.

دلایل سایه روشن شدن فرش راببینید:

اهمیت رفوگری فرش

اهمیت هنر ارزشمند رفوگری زمانی بیشتر مشخص می‌شود که فرش گران‌قیمتی بر اثر عواملی همچون پوسیدگی، رطوبت، بیدزدگی، آتش‌سوزی و غیره آسیب ببیند. در چنین شرایطی به‌خوبی در می‌یابیم که چگونه می‌توان از طریق مهارت رفوگری فرش آسیب‌هایی را که فرش به علل گوناگون متحمل گردیده است برطرف نمود و بدین ترتیب تا جایی که امکان دارد فرش را دوباره به حالت اولیه خود برگرداند. نکته قابل توجه این که جایگزین‌کردن یک فرش آسیب‌دیده با فرشی نو هزینه زیادی را بر دوش خانواده‌ها بر جا می‌گذارد. در این شرایط تعویض فرش آسیب‌دیده با یک فرش نو کار مقرون به صرفه‌ای نخواهد بود. از این رو برای این که بتوان در هزینه‌ها صرفه‌جویی کرد می‌توان از روش‌های گوناگونی در رابطه با رفوگری فرش به‌منظور ترمیم و اصلاح بخش‌های آسیب‌دیده آن استفاده نمود.

در این فرصت به‌منظور آگاهی علاقه‌مندان از روش‌های مربوط به رفو‌کردن یک فرش آسیب‌دیده به معرفی وسایل و مواد لازم برای رفو کردن فرش و چند مورد از موارد معمول در زمینه ترمیم و رفوی فرش خواهیم پرداخت. اما قبل از آن جا دارد موضوع مهمی را یادآور شویم و آن این که تعمیر و ترمیم فرش توسط اشخاص ناوارد که مهارت و آگاهی لازم در زمینه رفوگری و رفو‌کردن انواع آسیب‌های وارده بر فرش را ندارند ممکن است لطمات جبران‌ناپذیری را به بافت و ترکیب فرش آسیب‌دیده وارد کند. به همین جهت بسیار حائز اهمیت خواهد بود که رفو کردن فرش با استفاده از دانش تخصصی، تکنولوژی، مهارت و تجربه صورت گیرد.

ابزار و مواد لازم جهت رفوگری فرش

برای رفو‌کردن یک فرش نیاز به وسایل محکمی داریم که بیشتر آن‌ها معمولا در خانه موجود است. می‌توانیم از آن‌ها برای ترمیم و رفوی قسمت‌های آسیب‌دیده فرش استفاده نماییم. البته احتمالا لازم باشد مواد لازم برای رفو کردن فرش را تهیه کنیم. برای این که بتوانیم بهترین نتیجه را در زمینه رفوگری فرش بگیریم بهتر است از نخ، خامه و شیرازه‌ای استفاده کنیم که رفوگران حرفه‌ای از آن‌ها برای رفو کردن استفاده می‌کنند. بعد از آن که وسایل لازم برای رفونمودن فرش را تهیه کردیم با صرف حوصله و دقت می‌توانیم فرش با ارزش خود را به‌خوبی ترمیم کنیم. برای رفو کردن، وسایل زیر مورد نیاز می‌باشد:

وسایل برشی و قیچی

وسایل برش که عبارتند از: چاقو (تیز)، گوه تیز و محکم یا تیغ تیز لبه‌دار برای بریدن فرش یا مرتب‌نمودن لبه‌های ساییده‌شده فرش.

قیچی سبک‌تر هم به‌منظور برش نخ یا خامه یا کوتاه‌نمودن پرز و ریشه استفاده می‌شود.

سوزن

سوزن رفوگری (محکم) که طول تقریبی آن ۵ تا ۷.۵ سانتیمتر باشد یا سوزن قلابدوزی (محکم) با نمره ۳.۵ و یا سوزن خیاطی درشت مثل سوزن جوالدوزی.

گفتنی است سوزن باریک در هنگام رفوگری فرش می‌شکند.

به‌منظور تعویض پرزهای آسیب‌دیده و رفو‌کردن قسمت‌های کچل‌شده فرش نیاز به یک سوزن خمیده مبل خواهیم داشت.

نخ

بهترین نخ برای رفوگری فرش، نخ فرش‌بافی لینن است. چون این نخ از نخ‌های معمولی محکم‌تر است. نخ لینن را می‌توانیم به رنگ‌های مختلفی و در شکل قرقره یا کلاف از فروشگاه‌های فرش‌فروشی یا مبل‌فروشی یا از بخش فروش وسایل هنری در فروشگاه‌های بزرگ تهیه کنیم. چنانچه لازم باشد بخیه‌های رفو را روی فرش بزنیم می‌بایست رنگ نخ را به‌نحوی انتخاب کنیم که با فرش ما همخوانی لازم را داشته باشد. اگر قرار باشد بیشتر بخیه‌ها در قسمت پشت فرش زده شوند نخ قهوه‌ای برای این کار مناسب خواهد بود. در صورتی که موفق به تهیه نخ لنین نشویم یا تنها بخش کوچکی از فرش نیاز به رفو داشته باشد می‌توانیم نخ براق (محکم) یا نخ پنبه‌ای معمولی از نوع ضخیم آن را برای رفو کردن فرش استفاده کنیم.

انگشتانه

برای این که حین رفوگری فرش نوک تیز سوزن رفوگری در انگشتمان فرو نرود می‌بایست حتما در موقع انجام کار از انگشتانه استفاده کنیم.

امکان دارد با توجه به نوع ترمیمی که نیاز برای رفو کردن فرش است به مواد زیر نیاز داشته باشیم.

شیرازه

شیرازه جناغی که پهنای تقریبی آن ۰.۵ سانتیمتر است و رنگی متناسب با فرش دارد بهترین گزینه به‌منظور شیرازه‌دوزی در لبه‌های بی‌محافظ فرش به شمار می‌رود. شیرازه را می‌توان از فرش‌فروشی‌ها یا فروشگاه‌های بزرگ خریداری کرد یا این که به‌صورت آنلاین آن را تهیه نمود. گفتنی است نوار جناغی که در خیاطی مورد استفاده قرار می‌گیرد به‌منظور شیرازه‌دوزی فرش‌ها بیش از اندازه سبک است.

ریشه

ریشه بیشتر فرش‌ها از جنس پنبه است. البته ریشه‌هایی که از جنس پشم یا لینن تهیه شده‌اند نیز در بعضی از فروشگاه‌ها برای رفونمودن فرش موجود است. ریشه را می‌توانیم از فروشگاه فرش یا مبل به‌صورت متری تهیه کنیم یا به‌صورت آنلاین آن را سفارش دهیم تا به‌منظور رفو کردن فرش از آن استفاده کنیم. برای تعیین متراژ مورد نیاز ریشه برای رفو کردن فرش کافی است که دو سر فرش را اندازه‌گیری کنیم و به ازای هر متر از فرش مورد نظر نیم متر ریشه به‌صورت اضافه‌تر بگیریم.

خامه فرش‌بافی

خامه فرش‌بافی در امر رفو کردن فرش بهترین گزینه به‌منظور پر‌کردن نقاط ساییده‌شده و خالی فرش به‌وسیله گره و پرز جدید است. به این دلیل که خامه استحکام بالا و خاصیت ارتجاعی دارد و در برابر ساییدگی نیز مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد. به‌منظور تهیه خامه می‌توانیم به یک فرش‌فروشی مراجعه کنیم یا این که جنس مورد نظر خود را به تولیدکننده فرش سفارش دهیم. چنانچه نتوانیم خامه مورد نظر خود را تهیه کنیم می‌توانیم از کامواهای بافتنی پشمی که زبر باشد و رنگ مناسبی داشته باشد برای رفوگری فرش خود استفاده کنیم.

روکش، وصله و آستر

برخی از تولیدکنندگان برای رفوگری لبه‌های پوسیده‌ی فرش‌ها روکش‌های خاصی را ارائه می‌دهند.

برای آستر و وصله می‌توانیم از مواد محکمی که در منزل داریم استفاده کنیم.

برای مثال تکه‌ای از یک پارچه محکم، ساک خرید، تکه کرباس یا روکش ماشین برای این کار مناسب است.

قلاب

برای جایگزین‌کردن پرزهای ساییده‌شده یا رفو‌کردن، زدگی و اصلاح نخ‌های بیرون‌زده چله از بین پرز فرش نیازمند قلاب قلابدوزی پلاستیکی یا استیل هستیم.

با مطالعه‌ی مطلب زیر می‌توانید دلایل پرز دادن فرش را بیاموزید:

آماده‌سازی قبل از رفو‌ کردن فرش

قبل از رفو کردن فرش می‌بایست فرش را تمیز کنیم. برای انجام این کار می‌توانیم اول روی فرش و سپس قسمت پشت آن را به‌وسیله جارودستی یا جاروبرقی تمیز کنیم. چنانچه فرش قابل شستشو باشد باید آن را با احتیاط بشوییم تا مبادا فرش هنگام شستشو صدمه بیشتری ببیند. بهترین زمان برای رفو کردن یک فرش وقتی است که هم خودمان وقت آزاد داریم و هم بچه‌ها در منزل حضور ندارند.

همچنین بهتر است رفوگری فرش زمانی انجام شود که روز روشن و آفتابی باشد تا حین انجام این کار به چشم‌هایمان فشار وارد نشود. اگر قالی یا فرش بزرگتر از آن باشد که بتوان آن را بر روی میز قرار داد می‌توانیم روی چهارپایه‌ای کوتاه و یا یک جعبه که بر روی آن کوسن گذاشته‌ایم بنشینیم و برای این که کمرمان درد نگیرد به دیوار تکیه بدهیم. زمانی که موقعیت راحت را یافتیم می‌توانیم فرش را بر روی پایمان بگذاریم. همچنین می‌توان جعبه‌ای کوچک را زیر فرش گذاشت تا از این طریق بالا بیاید و بتوانیم آسان‌تر قسمت آسیب‌دیده آن را ترمیم نماییم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با لبه‌های ساییده

به‌منظور رفو کردن فرش در رابطه با لبه‌های ساییده‌شده، حاشیه‌ها و ریشه پوسیده و مواردی نظیر این‌ها می‌بایست شیرازه‌دوزی و یا پرداخت ریشه فرش انجام شود. گفتنی است نخستین کار در هر روش از روش‌های مربوط به رفوگری فرش این است که قسمت‌های ساییده‌شده یا پوسیده را جدا کنیم. این کار را می‌بایست از عمیق‌ترین قسمت آسیب‌دیدگی آغار کنیم.

قسمت آسیب‌دیده را با استفاده از قیچی پشم‌چینی، چاقو و غیره از پشت فرش می‌بریم. تکه‌های قابل استفاده را نگه می‌داریم زیرا امکان دارد برای رفو کردن به وجود آن‌ها نیاز پیدا کنیم. چنانچه شدت ساییدگی لبه‌های فرش زیاد باشد یا قصد آن را داشته باشیم که لبه‌ها را تقویت کنیم تا از این طریق پرداخت محکم‌تری انجام دهیم می‌بایست در ابتدا لبه فرش را بپوشانیم و سپس شیرازه را بدوزیم یا ریشه‌ها را وصل کنیم.

اگر فقط در هر دفعه تکه کوچکی از لبه ساییده‌شده را بر می‌داریم و همانگونه که پیش می‌رویم ریشه یا شیرازه را می‌دوزیم، می‌توانیم به‌منظور صرفه‌جویی در زمان از پوشاندن لبه‌های فرش صرف نظر نماییم. در هر صورت بهتر است سعی کنیم حتی الامکان کمترین مقدار از لبه‌های فرش را ببریم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با حاشیه‌های پوسیده

برای رفوی فرش در رابطه با حاشیه‌های پوسیده آن می‌بایست در ابتدا حاشیه‌های ساییده‌شده را ببریم، لبه فرش را بپوشانیم و شیرازه‌ای را که رنگ آن با بدنه فرش تناسب دارد بر روی لبه آن بدوزیم. می‌بایست روی شیرازه را به‌نحوی بر روی فرش بگذاریم که لبه شیرازه فرش با فاصله ۰.۵ سانتیمتری از لبه فرشمان قرار بگیرد. حدودا ۲.۵ سانتیمتر از شیرازه فرش را از هر سر فرشمان پشت فرش بر می‌گردانیم. سپس شیرازه را با استفاده از سوزن رفوگری بزرگ و نخ فرش‌بافی با زدن چندین بخیه کوتاه به فرشمان می‌دوزیم.

هر از گاهی نیز باید کوک زیگزاگ بزنیم. ردیف بخیه‌ها را با فاصله ۲.۵ سانتیمتری از لبه شیرازه می‌زنیم. سپس به مقدار ۲۸۹ سانتیمتر از شیرازه فرش را در هر سر فرش به سمت زیر بر می‌گردانیم و به ‌شکل اریب تا می‌زنیم. در مرحله بعد شیرازه فرش را بر روی لبه پشتی فرشمان تا می‌زنیم. انتهای شیرازه را می‌بایست به‌نحوی به قسمت پشت فرش بدوزیم که تنها حدود ۰.۵ سانتیمتر از شیرازه را بگیریم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با پارگی

چنانچه پارگی فرش پوسیدگی چندانی نداشته باشد می‌توانیم برای ترمیم‌کردن فرش لبه‌های پارگی آن را به هم بدوزیم. برای انجام این کار می‌بایست پارگی فرشمان را از قسمت زیر با استفاده از سوزن رفوگری بزرگ و نخ فرش‌بافی به شکل پس‌و‌پیش بدوزیم. باید دقت داشته باشیم که سر آزاد نخ بعد از تمام‌شدن دوخت، در قسمت پشت فرشمان باقی بماند و در آخر کار سر نخمان را به بلندی ۱.۵ سانتیمتر ببریم. سپس می‌بایست دستمان را بر روی ناحیه‌ای که دوخته شده است بکشیم تا صاف شود و حالت برآمده نداشته باشد. در مرحله آخر تکه نواری از شیرازه را از قسمت پشت بر روی ناحیه ترمیم‌یافته می‌دوزیم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با پوسیدگی لبه‌های فرش

در صورتی که ساییدگی و جداشدگی فرش را به محض مشاهده آن ترمیم کنیم دوختن روکش بر روی حاشیه قدیمی فرشمان به‌منظور تقویت‌نمودن لبه‌های آن کفایت خواهد کرد. اما اگر قسمت ساییده را به حال خودش رها کنیم تا آن که ساییدگی لبه‌های فرش به قسمت چله برسد و تار و پود فرش معلوم شود و گره‌ها یا پرز فرش درآید می‌بایست قسمتی از قلابدوزی فرش را ببریم و لبه‌ها را با استفاده از حاشیه و یا روکش جدید مجددا پرداخت کنیم. چنانچه چند بخش کوچک از فرشمان شکسته و ساییده شده باشد آستر‌کردن تمام فرش مناسب‌ترین روش ترمیم برای آن خواهد بود. بعد از آن می‌توانیم قسمت‌های ضعیف فرش را با استفاده از مواد محکم ترمیم و رفو نماییم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با سوختگی

گاهی پیش می‌آید که فرش بر اثر بی‌دقتی و بی‌توجهی در رابطه با گذاشتن ظروف داغ غذا بر روی آن دچار سوختگی می‌شود. در این شرایط یک روش برای ترمیم‌کردن چنین آسیبی توصیه می‌شود و آن این است که چنانچه سوختگی فرش در این حد باشد که پرزهای آن به حالت خوابیده درآمده باشد برای رفو کردن فرش می‌توانیم تکه یخی را روی پرزهای فرش بگذاریم تا دوباره به حالت اول خود برگردند. بعد از انجام این کار و برای این که نتیجه بهتری در رفو کردن فرش به دست بیاوریم می‌توانیم سطح فرشمان را برس بکشیم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با سوختگی فرش ماشینی

برای رفوگری فرش ماشینی در قسمت‌هایی از آن که به‌صورت عمیق‌تر سوخته‌اند می‌بایست قسمت‌های سوخته را با استفاده از یک کاتر یا قیچی باریک از فرش جدا نماییم. در مرحله بعد باید از قسمت‌های سالم فرشمان مقداری پرز که با قسمت‌های سوخته همرنگ است انتخاب نماییم و با کمک چسب آن را به نقاط سوخته متصل کنیم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با سوختگی سیگار

اگر فرش بر اثر افتادن سیگار بر روی آن دچار سوختگی شده باشد برای ترمیم‌ قسمت‌ سوخته و آسیب‌دیده‌ی آن ابتدا می‌بایست بر روی قسمت سوختگی سمباده بکشیم و سپس اضافات آن را با استفاده از جاروبرقی پاک کنیم. در مرحله بعدی از کار رفوگری فرش می‌بایست با کمک قیچی مخصوص ابرو بخش‌های جداشدنی را ببریم و جدا کنیم. اگر در این مرحله از رفو کردن هنوز اثر سوختگی بر روی فرش باقی باشد می‌توانیم با استفاده از محلولی که آب‌اکسیژنه یک قسمت و آب ده قسمت آن را تشکیل می‌دهد و با کمک تکه‌ای پارچه روی قسمت سوخته فرش بکشیم تا رنگ سوختگی از بین برود. در آخر کار نیز باید قسمت سوخته فرش را به‌خوبی بشوییم و خشک نماییم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با سوختگی با زغال

به‌منظور رفو‌نمودن فرش در رابطه با سوختگی آن که بر اثر زغال ایجاد شده باشد می‌بایست بعد از کوتاه‌نمودن پرزهای سوخته فرش محل سوختگی را با استفاده از شامپو فرش بپوشانیم و سپس اجازه دهیم که خشک شود. بعد از خشک‌کردن باید سطح رویی فرش را جاروبرقی بکشیم. در صورتی که لکه سوختگی هنوز بر روی فرش باقی مانده باشد می‌توانیم برای رفو کردن فرش از محلول رنگ‌بر ضعیف به‌منظور پاک‌کردن اثر سوختگی استفاده نماییم. بعد از استفاده از محلول رنگ بر باید فرش را بشوییم و خشک کنیم.

برای این که قسمتی از فرش که آن را شسته‌ایم زودتر خشک شود می‌توانیم وسیله قطوری را در قسمت زیرین آن بگذاریم تا بر اثر جریان‌یافتن هوا در آن قسمت روند خشک‌شدن فرش سریع‌تر اتفاق بیفتد. نکته‌ای که باید توجه کافی به آن معطوف گردد این است که هرگز نباید از صابون برای شستن فرش استفاده نمود و همچنین نباید فرش را بیش از حد خیس کرد. نکته دیگر این که برای رفو کردن فرش در رابطه با سوختگی‌های عمیقی که ممکن است برای آن پیش بیاید باید فرش را به مراکز قالی‌شویی بسپاریم.

نحوه رفو کردن فرش در رابطه با سوختگی با اتو

اگر شدت سوختگی فرش با اتو ضعیف باشد و تنها در این حد باشد که رنگ فرش زرد شده باشد می‌توانیم با استفاده از یک پیاز به رفونمودن فرشمان بپردازیم. برای انجام این کار می‌بایست یک عدد پیاز را به ۲ قسمت تقسیم کنیم و سپس آن را بر روی سوختگی فرش قرار دهیم. در مرحله بعدی کار باید قسمت سوخته فرش را بشوییم و خشک کنیم تا بدین ترتیب لکه‌ای که بر اثر سوختگی با اتو ایجاد شده است از بین برود.

پرزدهی فرش

رفع پرز فرش , فرش های دستباف و فرش های ماشینی مرغوب که با الیاف آکرولیک بافته میشوند  همیشه تا چند ماه پرز داشته اند . در فرش های ماشینی در چند سال اخیر با پیش رفت تکنولوژی و هیت ست کردن نخ فرش ماشینی این پرز به حداقل رسیده است .اما هنوز هم میتواند برای اشخاصی که الرژی دارند آزار دهنده باشد . به همین سبب به سراغ خرید فرشهای پلی استر و ابریشم مصنوعی میروند که متاسفانه کیفیت وماندگاری پایین فرشهای ابریشم گونه و از این دست هم مرقوم به صرفه نیست.

چگونه پرز فرش را از بین ببریم؟

برای از بین بردن پرز فرش راه های وجود دارد که زمان به اتمام رسیدن پرز فرش را به حداقل برساند.

به طور کلی فرشهای اکرولیک هیت ست  شده پرز آزار دهنده ای ندارد  و این مطلب فقط برای اشخاصی مفید است که واقعا الرژی دارند و در حالت عادی به مروز پرز فرش کم و کمتر میشود و به صفر میرسد .

جارو برقی کشیدن میتواند تا حدی مفید باشد . جارو برقی را در جهت مخالف فرش هفته ای 3 مرتبه روی فرش بکشید .

جارو های دستی قدیمی که به جارو شمالی معروف هستند هم بسیار مفید است  .

برای استفاده از این جارو ها قسمت نوک جارو را کمی خیس کنید و روی فرش بکشید یه بار به جهت خلاف خاب فرش و یک بار به جهت موافق خاب فرش این کار برای حذف پرز فرش بسیار تاثیر گذار است .

فرچه با برسهای پلاستیکی نیز خیلی مفید است جهت استفاده برس پلاستیکی را مرطوب کنید و به ارامی روی فرش بکشید  .. نگران نباشید اسیبی به فرش وارد نمیشود.

برای از بین بردن پرز و کرک فرش ماشینی و فرش دستباف یه تکه ابر مرطوب هم میتواند مفید باشد .

پرز فرش کی تموم میشه

چقدر طول میکشه تا پرز دهی فرش تمام بشه ؟ این سوالی است که اغلب افرادی که فرش اکرولیک یا فرش دستباف خرید کردند میپرسند. درمدت زمان پرزدهی فرشهای ماشینی اکرولیک 2 عامل وجود دارد که تایین کننده است .

• فرش هیت ست شده است یا نه ؟

فرشهایی که هیت ست شده باشند قسمت اعظم پرز نخهای فرش قبل از ورود به ماشین بافت فرش ماشینی توسط حرارت و بخار و عملیات دیگری گرفته میشود. .فرش های هیت ست شده پزر کمتری دارند و در نتیجه زودتر هم این پرز فرش به صفر خواهد رسید.

• فرش خریداری شده چند شانه است؟

در فرشهای ماشینی با شانه و تراکمهای مختلف شماره نخ های مختلف استفاده میشود.مثلا یک فرش 700 شانه شماره نخ پایینتری نسبت به فرش 1000 شانه دارد این شماره نخ بالاتر سبب میشود که تار نخ در فرش 1000 شانه نازکتر از فرش 700 شانه باشه و تعداد گره های بیشتری در فرش 1000 شانه در کنار هم جای بگیرد . پرزدهی فرشهایی که با شماره نخ بالاتر بافته میشوند و تراکم بیشتری دارند کمتر از فرشهایی با تراکم پایینتر است .

• آیا از پرز دهی فرش نگران باشیم ؟

بعضی از مشتریان فرشهای اکرولیک و فرشهای دستباف از پرزدهی فرش بسیار نگران میشوند و تصور میکنند این پرزدهی سبب نازکتر شدن و از بین رفتن فرش میشود . باید بدانید که فرشهای مرغوب و ماندگار که بافته شده از الیاف اکرولیک باید پرز دهی داشته باشند .فرشهایی که پس از خرید هیچ پرزی پس نمیدهند نشان از پلاستیک بودن نخ فرش دارند . و به مرور بلااستفاده میشند .فرشهایی که پرز میدهند دیر یا زود بسته به انواعی که اعلام شده پرزهی انها تمام میشود .

نحوه شستشوی فرش ماشینی فرش ها در خانه ما هر ماه شامپو می شوند تا آلودگی و گر دو غبارشان از بین برود. ولی حالا تصمیم دارم آنها را بشویم. آیا برای شستشوی فرش در خانه روش مخصوصی وجود دارد؟

شستشوی فرش در منزل نیازمند فضای مناسب است تا بتوانید به راحتی آن را بشویید. اگر فرش خانه شما بیشتر از ۶ متر است، به علت تبعیت از فرهنگ آپارتمان نشینی بهتر است آن را به شرکت های متخصص قالیشویی بدهید. ولی چنانچه ابعاد کمتری دارند با رعایت مصرف بهینه آب می توانید آن را در خانه بشویید. قبل از شستشوی فرش بهتر است گرد و غبار آن را از بین ببرید. شما می توانید با تکاندن فرش گرد و غبار آن را خارج کنید و با جاروی دستی آن را تمیز کنید. مراقب باشد که ضربه شدید تار و پود فرش شما را دچار آسیب نکند.

برای شستشوی فرش باید مطمئن شوید فرش رنگ نمی دهد. چه فرش شما دستبافت باشد و چه ماشینی رنگ دادن آسیب جدی به آن می زند. برای اینکه بدانید این اتفاق می افتد یا نه، یک پارچه یا دستمال سفید مرطوب را روی سطح فرش بکشید. اگر پارچه مرطوب رنگ گرفت، بهتر است فرش را به شرکت های قالیشویی بسپارید.

رای شستشوی فرش باید مطمئن شوید فرش رنگ نمی دهد

برای شستشوی فرش در منزل بهتر است از سطحی سخت و شیبدار استفاده کنید تا آب اضافی بتواند خارج شود. درجه حرارت آب را روی حد متوسط نگه دارید و آب ولرم بهترین حالت آن است.

در شستشوی فرش از مواد شوینده قلیایی استفاده نکنید و اسیدیته خنثی را به کار ببرید. پودر شستشوی دستی، شامپو فرش، پودر صابون و مایع ظرفشویی مناسب هستند و اگر کثیفی فرشتان چندان زیاد نیست یا لکه چربی وجود ندارد، از شوینده رقیق شده با آب استفاده کنید.

بعد از شستن فرش آن را خوب آبگیری کنید و با حوله ای پرزهای اضافی آن را بگیرید. اگر فکر می کنید ممکن است رنگ بدهد اجازه دهید برای ساعتی در همان حالت بماند تا رنگ به قسمت های دیگر جریان پیدا نکند.

برای شستشوی فرش در منزل بهتر است از سطحی سخت و شیبدار استفاده کنید

برای خشک شدن فرش، آن را از پشت و در فضای آزاد به دور از نور آفتاب پهن کنید. آویزان کردن فرش به هیچ وجه توصیه نمی شود چون باعث آسیب به بافت فرش می شود. از وسایل گرم کننده و حرارتی برای خشک کردن فرش استفاده نکنید.

نکته مهمی که در شستشوی فرش در منزل وجود دارد این است که در حال پهن کردن فرش نباید دوباره روی آن آب بگیرید چون ریشه های فرش زرد می شوند.

بعد از خشک شدن فرش آن را با یک برس به آرامی برس بزنید تا طرح ها جای خود قرار گیرند.

فاضلاب قالیشویی می تواند حاوی مواد سمی و خطرناکی مانند باکتری ها، ترکیبات شیمیایی، چربی، آلاینده ها، دوده، شوینده ها، حلال ها و … باشد که چگونگی دفع این مواد تاثیر بسزایی بر روی محیط زیست خواهد داشت. متاسفانه در حال حاضر و در بیشتر موارد روش های نادرستی برای دفع این نوع فاضلاب ها مورد استفاده قرار می گیرد که این کار منجر به ورود فاضلاب این صنایع (به همراه تمام ترکیبات سمی و مضر موجود در آن) به محیط زیست، سیستم آبی و چندین برابر شدن اثرات مخرب آن می گردد.

خروجی این رفتار ناآگاهانه و غیرمسئولانه، تحت تاثیر قرار گرفتن زندگی آبزیان، حیوانات ساکن بر روی خشکی و به دنبال آن سلامت و زندگی خود انسان ها می باشد. از آنجا که سالانه چند صد کیلومتر فرش و قالی وارد قالیشویی ها می شود و برای شستشو و تمیز نمودن آن ها نیز چندین تن مواد شوینده مصرف می گردد، لذا در صورت عدم وجود پکیج تصفیه فاضلاب قالیشویی مناسب به راحتی می توان دریافت که چگونه چنین مورد ساده ای ( فاضلاب قالیشویی ) می تواند موجب بروز نگرانی های شدید زیست محیطی گردد.

این معضل به قدری جدی و حتی خطرناک می باشد که در بسیاری از کشورها قوانین بسیار سختگیرانه ای برای دفع و تصفیه فاضلاب قالیشویی ها به تصویب رسیده است. این قوانین در مناطق مختلف، متفاوت بوده و صاحبان این صنایع می بایست قبل از دفع و یا تصفیه فاضلاب خود، از این محدودیت ها و استانداردها اطلاع دقیق کسب کنند. با وجود آنکه قوانین و استانداردهای مربوط به تصفیه و دفع فاضلاب قالیشویی ها در مناطق مختلف، متغیر می باشد اما هدف اصلی در تمام آن ها جلوگیری از ورود مواد سمی، خطرناک و شیمیایی به محیط زیست است.

چگونگی دفع فاضلاب قالیشویی ها

در ادامه به بررسی برخی دستورالعمل های کلی در رابطه با دفع فاضلاب قالیشویی ها و به حداقل رساندن تاثیر آن بر روی محیط زیست خواهیم پرداخت:

• دفع فاضلاب قالیشویی توسط سیستم زهکشی متصل به زیر ساخت های فاضلاب شهری.

بنابراین یکی از روش های بالقوه برای دفع این نوع فاضلاب استفاده از مجاری تخلیه سینک ها، سرویس های بهداشتی و حمام ها می باشد.

دلیل اصلی این کار این است که در اغلب مواقع این زیر ساخت ها به تصفیه خانه ها یا پکیج تصفیه فاضلاب منتهی شده و پساب را قبل از برگشت به طبیعت تصفیه می کنند.

• فیلتراسیون فاضلاب و جلوگیری از ورود مواد جامدی مانند الیاف فرش و سایر آلاینده ها.

این کار موجب تسهیل فرآیند تصفیه و جلوگیری از بروز گرفتگی در سیستم زهکشی می گردد.

• دفع مناسب الیاف و سایر جامدات جدا شده از فاضلاب قالیشویی – این امر بیشتر مربوط به مدیریت زباله ها (جامدات) مرتبط است.

یکی از ساده ترین روش ها، قرار دادن این مواد در مخازن زباله است. اما در صورتی که این مواد دارای مواد شیمیایی و سمی باشند این کار بسیار خطرناک بوده و دفع آن ها بایستی به صورت دیگری صورت پذیرد.

• دفع فاضلاب قالیشویی ها هرگز نباید با تخلیه آن ها به زمین های باز یا سیستم های جمع آوری آب های سطحی صورت گیرد.

این کار موجب افزایش خطر و احتمال ورود فاضلاب و تمام مواد شیمیایی موجود در آن به منابع طبیعی آب مانند رودخانه ها، چشمه ها و آب های زیرزمینی می شود. بسیاری از این بدنه های طبیعی آب تشکیل دهنده ی منابع آب شرب ما می باشند، لذا جلوگیری از ورود چنین آلاینده هایی به آن ها بسیار حیاتی و ضروری می باشد.

• استفاده از شوینده های سازگار با محیط زیست به جای شوینده های شیمیایی.

این روش برای کاهش مشکلات از مبدا می باشد و امروزه بسیاری از قالیشویی ها سعی در استفاده از تجهیزات و مواد شوینده ای دارند که زیست تخریب پذیر بوده و کمترین اثرات زیست محیطی ممکن را داشته باشند.

در انتها، قالیشویی ها بر خلاف کار ظاهرا ساده و بی خطری که انجام می دهند، مسئولیت بسیار زیادی در ارتباط با مدیریت فاضلاب و خطرات زیست محیطی بر عهده دارند، چرا که روزانه میلیون ها لیتر آب توسط این صنعت برای شستشو مورد استفاده قرار می گیرد و دفع نادرست فاضلاب قالیشویی که می تواند حاوی مواد سمی و خطرناک متنوعی باشد، تاثیر به سزایی بر روی محیط زیست و سلامت تمام موجودات خواهد داشت.

فرش دستباف ایران عمری به درازای تاریخ هنر و فرهنگ ایرانی دارد شناخت جهانیان از قالی ایران و ستودن آن ناشی از تلاش و شوریدگی مردمانی است که ذوق هنری را با جاذبه های پر رمز و راز فرهنگ و هنر ملی درآمیخته اند فرش بعنوان یکی از ارزشمندترین دستاوردهای مردم ، خود یک فرهنگ می باشد. فرهنگی مرکب از هنرهای دستی مانند طراحی ، برجسته کاری ، نقاشی و صورتگری ، مینیاتور ، تشعیر و تذهیب ، کاشی کاری ، رنگ و رنگ رزی بوده و باعث تکامل و غذای این هنر اصیل گردیده است. این هنر سنت آفرین نیز بوده و بیان کننده حالات ، باورها ، اعتقادات دینی ما می باشد و مکنونات قلبی مردم پاک سرشت را در خود جای داده است . لازم به ذکر است قدیمی ترین فرش جهان فرش پازیریک می باشد . این فرش نشانه هنر و ذوق اقوام ماد یا پارت بوده که در نقطه ای بنام پازیرک در سیبری جنوبی توسط پروفسور رودنکوروسی کشف گردیده است و قدمتی  حدوداً سه هزار ساله دارد. با توجه به اینکه فرش دستباف ایران در زمینه های اقتصادی ، اجتماعی و معیشتی  ، فرهنگی ، فنی و هنری جایگاه ویژه و ارزنده ای داراست و نقش مهمی را در اشتغال زایی و ارز آوری و صادرات بر عهده دارد، با چالش ها و معضلات بسیاری روبرو است. از جمله این عوامل  کلیدی  ناهماهنگی تولید با نیاز بازار ، عدم تبلیغات و بازاریابی صحیح و کشف بازارهای جدید ، افزایش تعداد رقبا ، سرقت طرح های ایرانی ، تحریم ، استفاده از مواد اولیه نامرغوب و فقدان حمایت کافی از تولید کنندگان و غیره می باشد و در نهایت ارائه راه حل و راهکارهای پیشنهادی  جهت برداشتن گامی موثری در راستای ارتقاء و حفظ جایگاه رفیع این صنعت از اهداف این مقاله است.

واژگان کلیدی :

فرش دستباف – هنر و فرهنگ ملی – جایگاه فرش ایران – صادرات فرش دستباف – عوامل کلیدی – چالش ها.

طرح مسئله:

فرش دستباف ایران بعنوان یکی از مهمترین صنایع دستی و بیانگر تمدن ، فرهنگ ، هنر و تاریخ سرزمینمان که قدمتی دیرینه داشته و از جنبه های مختلفی حائز اهمیت است ، متاسفانه با نوسانات و معضلات بسیاری دست و پنجه نرم می کند.

این مقاله سعی دارد به این سوالات پاسخ دهد که : در حال حاضر  فرش دستباف ایران از چه جایگاهی برخوردار است؟ موانع و چالش های پیش روی این صنعت چیست ؟ و راهکارهای آن کدامند؟

اهمیت و ضرورت تحقیق

با توجه به اهمیت نقش ویژه فرش دستباف و جایگاه فرهنگی ، هنری ، اقتصادی و اجتماعی آن ، بررسی وضعیت  و شناسایی مشکلات در این عرصه بسیار لازم و ضروری می نماید چرا که فرش ایران علاوه بر این که با اقتصاد خانواده ها گره خورده است ، در اقتصاد کشور نیز  نقش مهمی دارد . همچنین این صنعت اعتبار و شهرت ارزنده ای را برای کشور فراهم و خلاقیت و هنر و ذوق ایرانی را به جهانیان شناسانده است.

– این مقاله به روش توصیفی و با استفاده از مقالات ، کتب و سایتهای اینترنتی تهیه گردیده است.

تاریخچه فرش دستباف ایران :

برای بررسی تاریخچه و پیدایش این هنر در ایران باید قدیمترین فرش ایرانی یعنی فرش پازیریک را که در واقع جل اسبی است و در سال 1328 هجری شمسی در نقطه ای بنام پازیریک در اوست اولاکان سیبری جنوبی توسط پرفسور رودنکو کشف گردید و در حال حاضر در موزه آرمیتاژ شهر پطرزبورگ نگهداری می شود مورد بررسی قرار داد. بنظر پرفسور رودنکو این فرش هنر دست اقوام پارت یا ماد بوده و در ناحیه شمال خراسان بافته شده است .

استاد سید رضا خشکنابی معتقد است کشف این فرش که حدود سه هزار سال قدمت دارد تحقیق و تفحص پیرامون تاریخ فرش را مشکل تر کرده چرا که فرش پازیریک با گره های متقارن بافته شده و در هر سانتیمتر مربع “36” گره دارد و بدین طریق رج شماره آن فرش “40”  می باشد . فرشی که با رج شماره “40” و با گره متقارن بافته شده به دوره سوم و یا چهارم عصر فرش  بافی می رسد . یعنی در زمان بافت آن ، هنر فرش بافی سه تا چهار قرن سابقه داشته و دو تا سه دوره را پشت سر گذاشته است و با توجه به این که هر دوره از قالی بافی از نظر سیر تکاملی هزار سال محاسبه می شود . دوره اول که  شیوه تک تاری بافی بوده سه هزار سال با فرش پازیریک  بعد زمانی پیدا می کند و تاریخ پیدایش قالی بافی را تا شش هزار سال عقب می برد.[1]

جایگاه فرش دستباف در ایران

فرش دستباف از جایگاه های ویژه ای در کشورمان برخوردار است چرا که نقش خاصی را در زمینه های فرهنگی ، اقتصادی ، اجتماعی ایفا می کند.

جایگاه فرهنگی فرش دستباف

فرش بعنوان یکی از دستاوردهای مردم خود یک فرهنگ می باشد که با هنرهای دیگر ترکیبشده و باعث تکامل و توسعه این هنر اصیل گردیده است . هنرهای مانند مینیاتور ، طراحی ، تشعیر و تهذیب ، خاتم کاری ، رنگ رزی ، کاشی کاری و غیره . این هنر خود سنت آفرین است و بیان کننده حالات ، باورها ، اعتقادات و آداب و رسوم مردم در این سرزمین می باشد. به لحاظ فرهنگی می توان گفت : فرش تنها کالایی است که ذکر نام آن با نام ایران عجین می باشد. بخش عمده ای از هنر و تمدن ایران مدیون فرش است و یکی از بهترین راه ها و ابزار انتقال فرهنگ اصیل ایران به دیگر جوامع می باشد . سابقه تولید آن قریب به سه هزار سال بوده و این هنر صنعتی دارای تکنولوژی بومی و پشتوانه عظیم طرح و نقشه همراه با تنوع منطقه ای است.[2]

جایگاه اجتماعی فرش دستباف

فرش از نظر اجتماعی و شاخص های مربوط به آن نیز دارای اهمیت فراوانی است.

الف – اشتغال : شامل اشتغال در جمعیت شهری و روستایی و عشایر به شکل تمام وقت و پاره وقت همچنین شاغلین فعالیت های قبل از بافت مثل طراحان ، نقاشان ، استادکاران و … و شاغلین فعالیت های بعد از بافت مثل صادرکنندگان ، بازاریابان و غیره

ب – تثبیت جمعیت روستایی : کمک به تثبیت بخشی از جمعیت روستایی و عشایری کشور و جلوگیری از مهاجرت آنان و ایفای نقش مکمل شغلی در کنار شغلهای زراعت دامداری و باغبانی ، بالا رفتن درآمد روستاییان و پر کردن اوقات فراغت آنان از ابعاد برجسته اجتماعی این عنصر محسوب می شود . این صنعت 20 شغل جانبی مانند رنگرزی ، چله کشی ، نقشه کشی و … دارد . و در قالب 18 اتحادیه استانی و 730 تعاونی فرش شهرستانی و روستایی با عضویت 370 هزار نفر بوده است . تعداد بافندگان مشاغل و حرفه های وابسته رقمی حدود 2 میلیون نفر بافنده و 10 میلیون نفر که بطور غیر مستقیم در زیر مجموعه این صنعت می باشند.

جایگاه اقتصادی فرش دستباف

فرش ایران علاوه بر اینکه با اقتصاد خانواده ها گره خورده است در اقتصاد کشور نیز نقش مهمی دارد . بطوریکه با کیفیت موجود ، سالانه 5 میلیون متر مربع انواع فرش دستباف در کشور تولید شده که دو سوم آن صادر می گردد. این صنعت علاوه  برکسب اعتبار و شهرت برای میهنمانان و شناساندن خلاقیت و هنر ایرانی به جهانیان ، در ارز آوری و اشتغال زایی و کسب درآمد نقشی حائز اهمیت دارد .[3] زیرا اولاً ارزش افزوده این صنعت حدود65% است. در ثانی فرآورده های این صنعت بزرگترین رقم صادرات غیر نفتی را تشکیل می دهد. همه ساله به کمک این کالا بخشی از کسری موازنه پرداخت های بازرگانی جبران می گردد . و از این راه مقدار قابل توجهی ارز عاید کشور می شود که هیچ کالایی غیر از نفت این چنین ارز آور نیست . همچنین حجم تولید را گسترش می دهد و به تولید ناخالص ملی می افزاید . [4]

صادرات

فرش ایران در حال حاضر به حدود 32 کشور جهان صادر می شود. اگر چه بازارهای سنتی فرش ایرانی مانند آمریکا ، ایتالیا ، امارات ، لبنان و ژاپن عمده بازارهای هدف محسوب می شوند اما رشد چشمگیر صدور فرشهای ایرانی به سه کشور برزیل ، آفریقا و چین نیز در خور تأمل است. فرش دستباف به دلیل مرغوبیت و طراحی ویژه ، بازاری گسترده و نسبتاً انحصاری داشته و با وجود رقبایش همچنان جایگاه نخست را از آن خود دارد .

ارزش صادرات فرش ایران در سال گذشته به 556 میلیون دلار رسید که این رقم نسبت به  سال پیش از آن حدود 27/12 درصد رشد داشت و از این میان کشورهایی نظیر آلمان ، امارات ، آمریکا ، لبنان و ایتالیا عمده بازارهای هدف محسوب می شوند. بر اساس برنامه ریزی صورت گرفته سهم صادرات صنایع دستی و فرش دستباف از کل صادرات غیر نفتی کشور در سال جاری حدود یک میلیارد دلار پیش بینی شده که سهم فرش از این میان حدود 600 میلیون دلار خواهد بود. [5]

چالش ها و معضلات

1- افزایش تعداد رقبا :در حال حاضر رقیبان این صنعت که چند کشور از جمله چین ، ترکیه و افغانستات بوده اند افزایش یافته و کشورهایی مثل هند ، مصر ، پاکستان ، مراکش و نپال و همچنین رومانی ، آلبانی و بلغارستان میز به تکاپو افتاده و به تولید فرش می پردازند.

2- سرقت طرح های ایرانی :کشورهای رقیب با استفاده از طرح و نقشه های ایران اقدام به تولید فرش های مشابه پرداخته اند که این امر صدمات زیادی به صنعت فرش در کشور ما وارد کرده است.

3- تحریم :وجود مسایل سیاسی و تحت الشعاع قرار گرفتن صادرات فرش به واسطه تحریم ها و نپیوستن ایران ، سازمان تجارت جهانی به همراه سایر تنگناها بر صادرات و عرضه فرش در بازارهای جهانی می تواند تاثیر گذار باشد .  که البته تحت این شرایط نیز ایران هنوز سیر صعودی خود را حفظ کرده است.

4- نا هماهنگی تولید با نیاز بازار :تحقیقات اندکی که در زمینه بازاریابی فرش دستباف در ایران انجام شده به کاستی هایی از قبیل کمبود اطلاعات به روز درباره خواسته و گرایش مصرف کنندگان عدم توجه به نوع نیاز و حساسیت مشتریان ، خلاء مدیریت و برنامه ریزی در شناسایی سلایق کشورهای مختلف و عدم آشنایی دقیق با تقاضای بازارهای هدف و صنعت در مشارکت یا برپایی نمایشگاه های بین المللی فرش دستباف می باشد.

5-  عدم تبلیغات و بازاریابی بهینه :یکی از نکات مهم در این صنعت تبلیغات است فرش دستباف نیازمند تبلیغاتی غیر سنتی  است تا بتواند جایگاه رفیع خود را حفظ کند و تحقق این امر مستلزم هماهنگی در کلیه ابعاد تبلیغاتی کشف وتوجه به نیازها و حساسیت های مشتریان ، توجه به تعییرات گروههای خریدار و کنترل رفتار رقبا و استفاده از شیوه های نوین مبادله می باشد.

بازاریابی نیز در ایران بصورت علمی دنبال نمی شود و هنوز جنبه سنتی دارد و پس از تولید فرش برای یافتن مشتری اقدام می شود.

6- بحران اقتصادی جهان :نظر به اینکه فرش در مجموعه کالاهای لوکس قراردارد و تقاضا به آن به شدت به درآمد وابسته است . لذا تجارت فرش دستباف با تغییرات روند متغیرهای اقتصادی و غیر اقتصادی رابطه ای تنگاتنگ دارد.[6]

7- استفاده از مواد اولیه نامرغوب :افزایش قیمت مواد اولیه باعث افزایش هزینه تمام شده می گردد که در پی آن برخی از تولید کنندگان به مواد اولیه  نامرغوب که ارزانتر می باشد روی آورده که این امر از عوامل اصلی از رونق افتادن و افت کیفیت فرش در این صنعت می باشد.

8- فقدان تنوع در نقشه ها :این امر باعث روی آوردن مردم به سمت فرشهای ماشینی شده که از تنوع بسیاری در رنگ و طرح برخوردارند و همچنین در بازارهای جهانی با توجه به سرقت طرحهای ایرانی ، فرشهایی که دارای طرحهای مشابه ایرانی و با قیمت نازلتری همراه بوده انتخاب مناسبی برای جایگزینی فرش ایرانی هستند.

9- فقدان حمایت های مالی و معنوی کافی از بافندگان :پایین بودن دستمزد بافندگان و بیمه نبودن دست اندرکاان تولید فرش از جمله مهمترین این معضلات می باشد که نیازمند ثبات در قوانین موجود و اعطای جوایز و تشویق جهت ترغیب و حمایت از  تولید کنندگان این صنعت می باشد.[7]

راه کارها و پیشنهادات

1– حمایت های دولتی :امروزه باقی ماندن فرش بعنوان یک منبع درآمد اقتصادی برای خانوارها و ارز آوری نیازمند حفظ و توسعه بازارهای صادراتی و حمایت دولتی است. از طریق اعزام هیات های تجاری ، تبلیغات گسترده ، بیمه قالیبافان ، سرمایه گذاری در زمینه آموزش و  انتقال سلیقه مشتری به بدنه تولید غیره

2- خلاقیت در طرح و ثبت آن :تشویق طراحان فرش به کشیدن طرحهایی مطابق با سلیقه بازارهای مختلف بدون خدشه وارد کردن به اصالت رنگ و طرح های اصیل فرش ایران . طراحان ، نقاشان می توانند با نگاهی موشکافانه به گذشته و آینده با خلاقیت و نوآوری باعث توسعه این صنعت گردند و در عین حال باید طرح ها و نقشه ها و الگوهای فرش ایرانی به ثبت جهانی برسد تا مانع از سرقت این طرحها گردد. (در حال حاضر این امر به کمک میراث فرهنگی آغاز گردیده است.)

3- جشنواره های فرش و تجلیل ارز فعالان این عرصه :این امر می تواند نظام عرضه مستقیم را با حمایت و نظارت دولت اصلاح کرده و به جای نمایشگاه فروشگاه محوری در سرلوحه کار قرار گیرد . برگزاری جشنواره ها و همایش های تجلیل از فعالان  حوزه فرش در رشد و توسعه  فرش بسیار حائز اهمیت است.

4- مشتری مداری :فرش نه تنها کالایی زیبا و نفیس بلکه در عین حال کاربردی و مصرفی است و خریداران به همه ابعاد فرهنگی ، هنری ، اجتماعی و اقتصادی آن توجه دارند. مشتری مداری ارزش افزوده و جایگاه هنری فرش را ارتقاء می بخشد.

5- آموزش :برای افزایش توان رقابتی ، علاوه بر موارد ذکر شده فوق آموزش در میان تولید کنندگان و صادر کنندگان بسیار مهم بوده و در همه سطوح  اعم از تولید کنندگان – صادر کنندگان و بازاریابی و تبلیغات نیاز به آموزش مدون ، پیشرفته و به روز ، امری ضروری بنظر می رسد.

نتیجه گیری

فرش دستباف ایران ، نماد فرهنگ ، ذوق و هنر ایرانی است و از آنجائیکه محصولی چند بعدی بوده و دارای جنبه های مختلفی می باشد. حفظ و صیانت از این صنعت بسیار حائز اهمیت است توجه به بهره وری و کاهش قیمت تمام شده ، اعزام هیات های تجاری به کشورهای هدف به منظور توسعه بازار ، دعوت از هیات های تجاری خارجی ، تبلیغات کیفیت و مزیت فرش ایرانی و حمایت از فعالان این عرصه  موجب می شود تا هنر – صنعت فرش بعنوان یکی از منابع اصلی صادرات غیر نفتی جایگاه والاتری را در عرصه جهانی کسب نماید . امید است که با طرح هدفمندی یارانه ها و برنامه ریزی ها و پیش بینی های بعمل آمده در حوزه  بسته های حمایتی  از سوی دولت ، که اقتصاد کشور رو به وضعیت مطلوب تری

روی آورده و بستر مناسب تری در عرصه فعالیت های اقتصادی خصوصاً صنعت فرش و صادرات آن فراهم گردد. نسیم السادات میرفارغ

منابع

1-کتاب 27 مقاله فرش دستباف ،نوشته احمد دانشگر ، انتشارات جهان تاب.

2- مقاله بررسی و آسیب شناسی صادرات فرش دستباف ایران  ، مهسا فرجلو مطلق

http://www.google.com

3- مقاله جایگاه صنعت فرش در ایران

www.aryanews.com

www. Jobportal.ir

www. Farsnews.com

www.khabaronline.ir

www.nasaginews.com

قالیشویی‌ های مختلف با توجه به نوع امکانات، فضا و  تجهیزاتی که دارند روش های متفاوتی برای شستشوی فرش ارائه می‌دهند که ما در اینجا یکی از آن ها را توضیح می‌دهیم.

مرحله اول: در این مرحله دستگاه قالیشویی که دارای فرچه‌های گرد و چرخشی است از روی فرش عبور می‌کند و همانطور که فرچه ها درتمام سطح فرش می‌چرخند و پرزها را جابه‌جا می‌کنند، از سوراخ هایی که زیر دستگاه وجود دارد، آب روی فرش ریخته میشود . این کار معمولا دو سه باری انجام میشود تا فرش به خوبی خیسانده شود.

مرحله دوم: مرحله دوم، مرحله ریختن ماده شوینده یا تاید روی تمام سطح فرش است. این مرحله توسط کارگر قالیشویی  انجام می‌شود و او باید اندازه استفاده از ماده شوینده را بداند.

مرحله سوم: مرحله سوم، مرحله‌ای است که دستگاه قالیشویی یکبار دیگر باید از روی فرش شما عبور کند. در این مرحله مانند مرحله اول دستگاه از روی فرش عبور می‌کند و با چرخیدن فرچه ها روی سطح فرش، شوینده به تمام قسمت‌های فرش نفوذ می‌کند. این مرحله به تشخیص کارگر قالیشویی چند بار تکرار می‌شود و می‌توان‌ گفت مهم‌ترین مرحله است.

مرحله چهارم: مرحله چهارم، مرحله آبگیری است. در اینجا فرش را لوله می‌کنند و آن را در دستگاه خشک کن ضد چروک یا دستگاه آبگیر لوله‌ای قرار می‌دهند تا آب فرش را بگیرد .

مرحله پنجم: مرحله ی پنجم که مرحله ی آخر است ، مرحله ارسال فرش به سالن گرمخانه است. بعد ازینکه فرش از دستگاه خشک کن بیرون می‌آید، آن را به سالن گرمخانه می‌برند تا فرش کاملا خشک شود و هیچ رطوبتی در آن باقی نماند.

برای آن دسته از  خانواده‌هایی که می‌خواهند خودشان قالیشویی کنند و شستشوی فرش را به کارخانه قالیشویی تحویل ندهند، اولین مساله داشتن فضای کافی برای این کار است. پس در همین مرحله اول کار معلوم می‌شود که بسیاری از خانواده‌ها نمی‌توانند خودشان قالیشویی کنند.

به دلیل اینکه آپارتمان‌نشینی توسعه پیدا کرده و بسیاری از خانواده‌ها به دلیل این که از آپارتمان به عنوان مسکن استفاده می‌کنند و اینکه آپارتمان نشینی فرهنگ و هنجارهای خاص خودش را دارد و به ساکنین اجازه هرکاری را نمی‌دهد، امکان قالیشویی برای بسیاری از خانواده‌ها از بین می‌رود، به خصوص در کلان شهرها که به دلیل قیمت بالای زمین و مسکن، آپارتمان نشینی رواج بیشتری دارد، طبیعتا قالیشویی سنتی خیلی کمتر رواج دارد.

به عنوان مثال کلان شهر تهران را تصور کنید که تا چه اندازه مردم آن به آپارتمان نشینی روی آورده اند. همین عامل سبب شده که قالیشویی تهران با قالیشویی در دیگر شهرها متفاوت باشد. این تفاوت در میزان استفاده از قالیشویی مکانیزه و همچنین تفاوت در تعرفه قالیشویی است، یعنی چون استقبال از قالیشویی ماشینی در تهران بیشتر از دیگر شهرهااست، تعرفه قالیشویی نیزدر تهران  گران تراز بقیه شهرها هستند.

مرحله بعدی ،حمل کردن فرش به فضای شستشو است که این مرحله بخصوص برای افراد مسن‌تر مرحله‌ای سخت محسوب می‌شود. کار بعدی این است که فرش حسابی خیسانده شود، پس از خیس خوردن، فرش آمادگی پیدا می‌کند که مواد شوینده را روی آن بریزیم. وقتی مواد شوینده روی  آن ریخته شد، مرحله اصلی شستشوی فرش آغاز شده که در این مرحله معمولا با وسیله‌ای به نام فرچه باید روی تمام سطح فرش عمل سابیدن انجام شود تا مواد شوینده به خوبی در تمام سطح و عمق فرش نفوذ کند.

مرحله بعدی، مرحله پارو کشیدن است. در این مرحله یک نفر شروع به پارو کشیدن می‌کند و این عمل را تا زمانی انجام می‌دهد که آبی که از سطح فرش با پارو جمع می‌شود، آب زلال و عاری از هرگونه چرک باشد. بعد از این کار مرحله آبگیری است که در این قسمت معمولا فرش را لوله می‌کنند و آنقدر با چوب روی آن می‌کوبند تا به خوبی آبگیری شود. مرحله بعدی که دشوار است مرحله حمل فرش به فضای پهن کردن است و چون فرش خیس و سنگین‌تر شده، حمل آن نیز دشوارتر می‌شود.

توجه داشته باشید که در قالیشویی سنتی علاوه بر فضای شستشوی فرش، باید فضایی هم برای پهن کردن فرش داشته باشید. توضیحاتی که داده شد، مراحل مختلف قالیشویی سنتی بود که با وجود سخت بودن، طرفداران خاص خودش را هم دارد. اکثر این طرفداران معمولا بخاطر اینکه نمی‌دانند در کارخانه قالیشویی به اصطلاح چه بلایی سر فرش‌شان می‌آورند خودشان زحمت قالیشویی را به جان میخرند. حالا ما قصد داریم  نگاهی بیاندازیم به مراحل مختلف  قالیشویی ماشینی تا بهتر بتوانید تصمیم بگیرید.

اگر تصمیم دارید که مبلمان خود را در طی مدت زمستان در گاراژ قرار دهید یا در بهار در فضای باز قرار دهید, حتما مبلمان شما به شستشوی زیاد و سنگین نیاز خواهید داشت.

برای مبل های پارچه ای, مخلوطی از مایع ظرفشویی, جوش شیرین یا پراکسید هیدروژن (اگر مناسب بود) و آب تهیه نمایید سپس قبل از شستشوی مبل  بر روی سطح آن بمالید.

اغلب مبلمان فضای باز فلزی یا پلاستیکی هستند. برای مبلمان فلزی سطوح فلزی مبلمان می توانند با سنباده یا پاک کننده های زنگ آن, پاک شوند.

شستشوی مبل های پلاستیکی به راحتی توسط مخلوطی ملایم از صابون و آب تمیز می شوند.

خمیری از جوش شیرین را در آب حاصل نمایید نمایید. خمیر حاصله بایستی از نظر قوام نسبتا شل باشد.

خمیر حاصله را بر روی لکه مبلمان خود بمالید.

خمیر را رها کنید تا خشک شود. زمانی که طول می کشد تا خمیر خشکش ود بسته به مقدار خمیر و غلظت آن از نیم ساعت تا چند ساعت متغییر خواهد بود.

با استفاده از یک پارچه تمیز, خمیر را تمیز و برس نمایید. چک نمایید تا لکه حذف شده باشد. در صورت نیاز این روند را تکرار نمایید, در غیر این صورت شما باید یک مبل تمیز و بدون لکه را بار دیگر در منزل خود داشته باشید.

ابتدا لکه بستنی را با چاقوی کند یا  دستمال کاغذی از روی مبلمان بردارید.

سپس درون یک سطل دو فنجان آب سرد را با یک قاشق غذاخوری شامپو فرش مخلوط کنید. و با یک اسفنج نرم و کوچک روی لکه مبلمان بکشید.

اگر لکه مقاومت کرد بهتر است مرحله شستشوی مبل را دوباره تکرار کنید تا لکه کاملا از بین برود.

اگر لکه باقی مانده است یک قاشق غذا خوری آمونیاک را با دوفنجان آب گرم مخلوط کنید و روی لکه بکشید. توجه داشته باشید که هرگز آمونیاک را با کلر یا سفیدکننده مخلوط نکنید زیرا ممکن است منجر به انفجار شود و همچنین بخار آب سمی بوده و مسمومیت ایجاد می کند.

اگر بستنی شما شکلاتی است یا تکه های قهوه یا کاکائو دارد برای شستشوی مبل از پراکسید هیدروژن رقیق شده در آب استفاده کنید و با قطره چکان روی لکه ریخته و سپس بلافاصله با اسفنج روی لکه بکشید.

لکه های چرب به دلیل ماهیت خاص خود در الیاف چسبندگی بالا و شستشوی نسبتا دشواری دارند.  بعضی از لکه های چربی مانند روغن نارگیل یا گریس ، بسیار چسبناک بوده و چسبندگی خوبی روی سطوح مختلف دارد.

توجه: درصورتیکه جنس مبلمان شما حساس است مانند: ابریشمی ، زربافت یا رنگ ده، حتما به قالیشویی یا قالیشویی آنلاین مراجعه و از خدمات خشکشویی مبلمان استفاده کنید، تا مبلمان شما با دستگاههای شستشوی مبل ، شسته شود.

شستشوی مبل از لکه روغن خوارکی غیر رنگی :

اگر لکه روغن شما خوراکی است و رنگی نیست ، یکی از راههای ساده و کاربردی این است که ، مقداری آرد ذرت یا بکینگ پودر روی آن ریخته و اجازه دهید روغن جذب آرد شود.

سپس مایع ظرف شویی بیرنگ یا شامپو فرش و آب گرم با نسبت ۱ به ۲  ترکیب کرده و با  مسواک لکه را تمیز کنید ، این مرحله را چند بار تکرار کنید تا لکه کاملا برطرف شود.

شستشوی مبل از لکه روغن خوارکی رنگی :

اگر لکه شما رنگی است مانند سس های چرب ، ابتدا یک دستمال کاغذی یا حوله تمیز ، روی لکه قرار دهید و مواد اضافی را از روی مبلمان بگیرید.

روی لکه آرد ذرت ریخته تا  روغن جذب آرد شود . سپس  مایع ظرف شویی بیرنگ یا شامپو فرش و آب گرم با نسبت ۱ به ۲  ترکیب کرده و با  مسواک لکه را تمیز کنید.

این مرحله را چند بار تکرار کنید تا لکه کاملا برطرف شود.

شستشوی مبل از لکه روغن نفت ، بنزین یا گریس :

اگر لکه شما مقاوم است مانند لکه نفت ، بنزین یا گریس یا به قسمتهای عمیقتر مبلمان نفوذ کرده است.

یک یپمانه سرکه سفید و ۲ پیمانه آب گرم را مخلوط کرده و روی لکه مبلمان بکشید.

سپس  مایع ظرف شویی بیرنگ یا شامپو فرش و آب گرم با نسبت ۱ به ۲  ترکیب کرده و با  مسواک لکه را تمیز کنید.

این مرحله را چند بار تکرار کنید تا لکه کاملا برطرف شود.

لکه سس مایونز در صورت شسته نشدن موجب بوی بد و جذب حشرات به مبلمان شما می شود. بنابراین  بهتر است هرچه سریعتر شسته شود.

اگر مبلمان شما جز اجناس خاص می باشد. مانند: زرباف، ابریشمی و … بهتر از به قالیشویی آنلاین ادیب مراجعه و از خدمات خشکشویی مبلمان استفاده نمایید تا به مبلمان شما آسیب وارد نشود.

ابتدا سس مایونز را با کارتک یا چاقوی کره خوری بردارید مواظب باشید که به پارچه مبل آسیبی وارد نکنید. مواظب باشید در حین جمع کردن سس مایونز از روی مبلمان، لکه را پخش نکنید و فشار زیادی وارد نکنید تا سس مایونز به قسمتهای عمیقتر مبل نفوذ نکند.

سپس با یک حوله کاغذی سس مایونز را جمع کنید. و روی لکه مقداری آرد ذرت یا جوش شیرین بریزید و اجازه دهید ۱۵ دقیقه روی مبل باقی بماند.

سپس آرد ذرت یا جوش شیرین را بردارید برای این منظور می توانید از یک پارچه تمیز یا جارو برقی استفاده کنید.

سپس مقداری آب ولرم و یک قاشق سرکه سفید + یک قاشق شامپو فرش را مخلوط کرده و با اسفنج روی مبل بکشید تا لکه پاک شود سپس با یک حوله تمیز و خشک آن را خشک کنید.

اگر لکه از بین نرفت و همچنان روی سطح مبل احساس می شد باید از مواد آنزیم دار استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که از پودرهای آنزیم دار استفاده نکنید بلکه از مایع های آنزیم دار مخصوص لکه های سخت استفاده کنید.